Badania wstępne przed rozpoczęciem pracy

Przeczytaj także: Jakie badania lekarskie pracowników?

Na podstawie art. 229 Kodeksu pracy, pracodawca ma obowiązek kierować pracowników na badania wstępne, okresowe i kontrolne. Badaniom wstępnym podlegają obowiązkowo przede wszystkim osoby przyjmowane do pracy. Tryb, zakres oraz częstotliwość tych badań określa rozporządzenie w tej sprawie.

Jeśli chodzi o ramy czasowe, w jakich powinny być wykonane badania wstępne, ustawodawca stawia w art. 229 § 4 kp dwa warunki:

1. Badania wstępne należy przeprowadzić przed dopuszczeniem pracownika do pracy; w przeciwnym razie dopuszczenie pracownika do pracy jest naruszeniem prawa. W praktyce oznacza to, że badania wstępne powinny być dokonane najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika.
2. W dniu rozpoczęcia pracy (i przez cały okres jej świadczenia) badania powinny być aktualne.

To, czy badania są aktualne, wynika przede wszystkim z treści zaświadczenia lekarskiego, w którym powinna być wskazana data następnego badania. Częstotliwość dokonywania kolejnych badań określona została szczegółowo w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

Zgodnie z § 2 ust. 2 tego rozporządzenia, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne może wyznaczyć krótszy termin następnego badania niż to określono w załączniku do rozporządzenia, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia osoby przyjmowanej do pracy lub pracownika.

Ponieważ badania profilaktyczne przeprowadzane są na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, to są aktualne, jeśli aktualne są dane wskazane w skierowaniu:

• określenie stanowiska pracy, na którym ma być zatrudniony przyszły pracownik oraz
• informacje o występowaniu na tym stanowisku czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych.

Ponadto z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 Kodeksu pracy jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy.

Orzeczenie wydane przed dopuszczeniem pracownika do pracy zachowuje aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika (wyrok SN z 18 grudnia 2002 r., I PK 44/02, OSNP 2004/12/209).

Podstawa prawna:

• art. 229 Kodeksu pracy,
• rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. z 1996 r. nr 69, poz. 332, ze zm.).

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.