Jak prowadzić handel internetowy?

Przeczytaj także: Sklepy internetowe - podstawowe obowiązki

Ze względu na podmioty występujące w obrocie e-commerce mówi się o handlu elektronicznym B2B – pomiędzy firmami, B2C – pomiędzy firmą a konsumentem, C2C – pomiędzy konsumentami i C2B – pomiędzy konsumentem a firmą. Dzięki transakcjom internetowym uzyskuje się mnóstwo informacji o zachowaniach konsumentów, przedsiębiorców, czy całych państw.

Unia Europejska od kilku lat podejmuje działania, które mają na celu rozwój nowych technologii informatycznych tak, aby Europa stała się najbardziej rozwiniętym centrum nowej ekonomii. Przejawem tego dążenia są Dyrektywy 97/7/WE w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość, Dyrektywa 99/93/WE o podpisie elektronicznym oraz Rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sadowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych, oraz najistotniejsza dyrektywa 2000/31/WE o handlu elektronicznym.

Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną stanowi istotną część przyjętych w naszym kraju rozwiązań prawnych, dotyczących handlu elektronicznego. Implementuje ona część przepisów dyrektywy 2000/31/WE, a mianowicie tych, które dotyczą obowiązków informacyjnych usługodawcy, zasad posługiwania się informacją handlową oraz zasad odpowiedzialności pośredników w dostarczaniu informacji. Także Kodeks cywilny, w szczególności w zakresie zawierania umów w postaci elektronicznej, oraz ustawa z 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne i ustawa z dnia 5 lipca 2002 r. o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną, opartych lub polegających na dostępie warunkowym, regulują problematykę związaną z usługami e-commerce.

Zasadą jest, iż dana usługa powinna być świadczona zgodnie z prawem państwa, w którym usługodawca ma swoją siedzibę. Nie ma ona zastosowania np. w przypadku zagadnień dotyczących prawa autorskiego, emisji pieniądza, zobowiązań umownych dotyczących konsumentów, czy transakcji ustanawiających lub przekazujących prawa do nieruchomości. W myśl wspomnianej wyżej dyrektywy, państwa członkowskie powinny zagwarantować, aby ceny usług społeczeństwa informacyjnego były określane w sposób zrozumiały i jednoznaczny, a także zawierały dane, czy wliczone są podatki oraz koszty dostawy.

Państwa członkowskie mają przede wszystkim obowiązek zapewnić, aby ich systemy prawne dopuszczały możliwość zawarcia umowy drogą elektroniczną, i aby wymagana forma umowy nie prowadziła do pozbawienia tego rodzaju umów prawnej skuteczności bądź ważności. Wymienione są także kategorie umów, co do których państwa członkowskie mogą uznać formę elektroniczną za niewystarczającą, np. umowy, które przenoszą prawa do nieruchomości, czy umowy podlegające prawu rodzinnemu lub prawu spadkowemu. Przewiduje się także, aby państwo nakładało obowiązek przekazywania właściwym władzom, na ich żądanie, informacji pozwalających na ustalenie tożsamości ich usługobiorców.

Państwa UE współpracują ze sobą za pośrednictwem tzw. punktów kontaktowych, które w Polsce stanowią odrębne komórki w Ministerstwie Gospodarki i w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości – za ich pośrednictwem przekazywane są dane innym państwom i Komisji. Zadaniem punktów kontaktowych (w szczególności w PARP) jest zapewnienie usługobiorcom i usługodawcom dostępu do informacji ogólnych na temat ich praw i obowiązków, procedur reklamacyjnych oraz naprawiania szkody w przypadku sporów, łącznie z praktycznymi informacjami na temat aspektów związanych z wykorzystaniem procedur, a także praktyk i obyczajów w poszczególnych państwach członkowskich.