Ograniczona współpraca ze związkami zawodowymi?

Przeczytaj także: Silna ochrona stosunku pracy inspektora

Przypomnijmy, zgodnie z art. 23 K.p., w przypadku, gdy przepisy prawa pracy przewidują współdziałanie pracodawcy z zakładową organizacją związkową w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, to obowiązkiem pracodawcy jest takie współdziałanie podjąć. W praktyce chodzi tu o współpracę ze związkami w sprawach, które dotyczą pracowników:

• zrzeszonych w strukturach związku,
• objętych na ich wniosek ochroną związków.

Jeżeli chodzi natomiast o szczegóły współpracy szefa ze związkami zawodowymi w sprawach z indywidualnych stosunków pracy, to konieczne jest zajrzenie do przepisów ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.). Art. 30 powołanego aktu stanowi, że w zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa, każda z nich broni praw i reprezentuje interesy swych członków.

Ponadto z ustawy wynika, że pracownik nie zrzeszony w związku zawodowym ma prawo do obrony swoich praw na zasadach dotyczących pracowników będących członkami związku, jeżeli wybrana przez niego zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na obronę jego praw pracowniczych.

Pracodawca, który zdecydował się na wypowiedzenie umowy zawartej na czas nieokreślony pracownikowi reprezentowanemu przez zakładową organizację związkową, zobowiązany jest powiadomić ją o swym zamiarze na piśmie, podając jednocześnie przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy. Jeżeli związki uważają, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione, mogą- w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia- zgłosić na piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia (por. art. 38 K.p.). Na naruszenie właśnie tego przepisu powoływał się wspomniany we wstępie pracownik.

Sedno poruszanego tu problemu polega zatem na tym, czy pracodawca- w celu wykonania obowiązku pisemnego powiadomienia związków reprezentujących pracownika o zamiarze wypowiedzenia mu umowy o pracę- jest zobligowany z własnej inicjatywy zasięgać informacji o ochronie, która może być roztoczona nad zwalnianym?

W odpowiedzi na to pytanie warto sięgnąć do aktualnego orzecznictwa. Stanowisko w sprawie analogicznego przypadku SN zajął w wyroku z 22 czerwca 2004 r., II PK 2/04, Monitor Prawniczy 2004, Nr 14, str. 630), w którym stwierdzono, że pracownik, który życzy sobie, aby decyzję o jego zwolnieniu konsultowano ze związkiem zawodowym, do którego należy, powinien współdziałać w tym zakresie ze swoim pracodawcą, a co za tym idzie- informować go o swojej przynależności związkowej.