Spory ze stosunku pracy - charakterystyka

Przeczytaj także: Kiedy postępowanie przed sądem pracy ulega zawieszeniu?

W opinii SN

Przedstawione wcześniej wyliczenia mają oczywiście charakter wybiórczy- spory ze stosunku pracy mogą dotyczyć wielu innych zagadnień. Niejednokrotnie kwalifikacja danej sprawy jako sprawy ze stosunku pracy staje się przedmiotem rozważań sądu. W opinii SN, sprawami ze stosunku pracy są również sprawy:

• o naprawienie szkody, związanej z odmową zawarcia przyrzeczonej umowy o pracę (por. uchwała z 26 lipca 1974, III PZP 22/74, OSN 1975, Nr 2 poz. 23),
• z powództwa nabywcy wierzytelności przysługującej pracodawcy przeciwko pracownikowi o zwrot nienależnie pobranego wynagrodzenia za pracę (por. uchwała z dnia 9 kwietnia 2008 r., II PZP 4/08 OSNP 2008, Nr 19-20, poz. 280),
• o zwrot nienależnie pobranych świadczeń ze stosunku pracy dochodzonych od członka zarządu (byłego członka zarządu) spółki akcyjnej jednocześnie zatrudnionego w niej na podstawie umowy o pracę (por. uchwała z 27 marca 2007 r., II PZP 2/07, OSNP 2007, Nr 15-16, poz. 210),
• z powództwa pracodawcy przeciwko spadkobiercom pracownika o odszkodowanie (por. uchwała z 23 października 1980 r., IV PZP 5/80, OSNCP 1981, Nr 4, poz. 55),
• o naprawienie szkody związanej z nieuzyskaniem świadczeń z ubezpieczenia społecznego (por. uchwała z 3 lutego 1989 r., III PZP 54/88, OSN 1990, Nr 2-3, poz. 39),
• o odszkodowanie związane z bezpodstawnym pobraniem przez pracodawcę z wynagrodzenia za pracę zaliczki na poczet podatku dochodowego (por. uchwała z 12 września 1990 r., III PZP 14/90, OSN 1991, Nr 2-3, poz. 120),

Ponadto SN przyznaje również, że pracownik ma prawo dochodzić przed sądem pracy nakazania udzielenia informacji mających istotne znaczenie dla jego sytuacji pracowniczej (por. postanowienie z 16 września 1999 r., I PKN 331/99, OSNAPiUS 2001, Nr 9, poz. 314), a także żądać sprostowania zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (por. uchwała z 17 lutego 2005 r., II PZP 1/05, OSNP 2005, Nr 10, poz. 138).

Kto rozstrzyga?

Rozstrzyganie sporów o roszczenia wynikające ze stosunku pracy spoczywa w gestii sądów pracy, stanowiących odrębne jednostki organizacyjne sądów rejonowych oraz sądów pracy i ubezpieczeń społecznych, stanowiących odrębne jednostki organizacyjne sądów okręgowych i apelacyjnych.

Warto przypomnieć, że stosownie do art. 262 K.p., właściwością sądów pracy nie są objęte spory dotyczące:

• ustanawiania nowych warunków pracy i płacy,
• stosowania norm pracy,
• pomieszczeń w hotelach pracowniczych.

Jeżeli okazuje się, że sprawa sporna ma charakter cywilnoprawny i nie spełnia warunków wymaganych przez art. 476 § K.p.c., to wówczas sąd pracy nie odrzuca pozwu, ani też nie przesyła go do rozpatrzenia innemu organowi, ale przekazuje sprawę do wydziału cywilnego (por. postanowienie SN z 12 marca 1999 r., I PKN 63/99, OSNAPiUS 2000, Nr 10, poz. 391).