Nawiązanie stosunku pracy a niepodjęcie obowiązków

Przeczytaj także: Umowa o pracę: niedozwolone klauzule

Przypomnijmy, zgodnie z uregulowaniami art. 29 § 1 K.p., umowa o pracę powinna określać strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy. W szczególności chodzi tu o to, aby w jej treści znalazły się zapisy dotyczące:

• rodzaju pracy,
• miejsca wykonywania pracy,
• wynagrodzenia za pracę odpowiadającego rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
• wymiaru czasu pracy,
• terminu rozpoczęcia pracy.

Stosownie natomiast do regulacji zawartej w art. 26 K.p., stosunek pracy nawiązuje się w dniu, który określono w umowie jako „dzień rozpoczęcia pracy”. Absolutnie nie należy tego terminu utożsamiać z dniem podpisania umowy o pracę- nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, aby ustalono, że pracownik rozpocznie pracę dopiero za jakiś czas (np. za miesiąc, z dniem przedłożenia dyplomu wyższej uczelni, czy nawet za rok). Dopiero w sytuacji, gdy strony nie wskazały w umowie dnia rozpoczęcia pracy, decydujące znaczenie zyskuje dzień zawarcia umowy.

Przepis art. 26 K.p. przewiduje więc możliwość określenia w umowie o pracę późniejszego terminu nawiązania stosunku pracy niż dzień zawarcia tej umowy i to bez żadnych ograniczeń w czasie. Co jednak najbardziej istotne dla poruszanego tu zagadnienia- nie uzależnia on powstania stosunku pracy od tego, czy pracownik faktycznie rozpocznie wykonywanie obowiązków.

Za błędny zatem należy uznać pogląd, iż fakt nieprzystąpienia pracownika do wykonywania umowy (niepodjęcie pracy w dniu, który wskazano w umowie o pracę) skutkuje brakiem istnienia stosunku pracy. W opinii SN (por. wyrok z 29 października 2007 r., II PK 56/07, OSNP 2008, Nr 23–24, poz. 350), treść art. 26 K.p. wskazuje, że umowa o pracę jest czynnością prawną, która jest wystarczająca do nawiązania stosunku pracy między stronami w dniu, który strony same określiły bądź w dniu, w którym umowa została zawarta, jeżeli strony nie podały innej daty nawiązania stosunku pracy.

Wobec powyższego zasadne jest uznać, że jeżeli treść umowy wskazuje termin rozpoczęcia pracy, to stosunek pracy powstaje właśnie w tej określonej dacie. Fakt, czy pracownik przystąpił rzeczywiście do pracy nie ma tu znaczenia. Warto przy tym dodać, że zawinione przez zatrudnionego nieprzystąpienie do pracy zezwala pracodawcy na zastosowanie wobec podwładnego przewidzianych w przepisach sankcji, a więc nawet rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym.