Urlop na żądanie a linia orzecznicza

Przeczytaj także: Urlop na żądanie- gdy wniosek bez odpowiedzi

Przypomnijmy, prawo do urlopu wypoczynkowego, o którym wspomina art. 152 § 1 i 2 K.p. stanowi jedno z podstawowych uprawnień pracowniczych, którego odpowiednikiem jest bezwzględny obowiązek udzielenia takiego urlopu, spoczywający po stronie pracodawcy. Z art. 161 K.p. wynika natomiast, że szef zobligowany jest udzielić urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym podwładny uzyskał do niego prawo.
Urlopu udziela się:

• zgodnie z planem urlopów (art. 163 § 1 K.p.) albo też
• w terminie uzgodnionym z pracownikiem (art. 163 § 2 K.p.).

Ewentualne przesunięcia terminu urlopu dopuszczalne są jedynie w określonych przypadkach. Po pierwsze, może to nastąpić na wniosek pracownika i za zgodą wyrażoną przez pracodawcę (art. 164 § 1 K.p.). Po drugie, stroną, która wystąpi z inicjatywą zmiany uprzednio ustalonego terminu wypoczynku, może być szef. W takim jednak przypadku musi zostać spełniony jeden warunek- niezbędne jest, aby konieczność przesunięcia urlopu uzasadniały ważne dla zakładu pracy przyczyny. Jeżeli takie przyczyny zaistnieją, to pracownik jest zmuszony dostosować się do decyzji pracodawcy i skorzystać z wolnego w innym czasie.

A zatem, pracownik nie może rozpocząć zaplanowanego urlopu, jeśli pracodawca- w razie wystąpienia wyjątkowych okoliczności- zadecyduje o przesunięciu jego terminu. Nie ma też prawa udać się na wypoczynek we wskazanym przez siebie czasie, jeżeli szef nie wyrazi na to zgody. W obu wspomnianych przypadkach rozpoczęcie urlopu może zostać potraktowane jako nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy i w konsekwencji prowadzić do np. wypowiedzenia umowy o pracę.

Wyjątkiem od powyższych reguł jest właśnie regulacja dotycząca tzw. urlopu na żądanie wynikająca z postanowień art. 167 K.p. Czterodniowy urlop przewidziany w tym przepisie nie jest ani objęty planem urlopów (art. 163 § 1 K.p.), ani też nie wymaga wcześniejszych uzgodnień z pracodawcą (art. 163 § 2 K.p.). Decyzja o terminie i sposobie (w całości, w części) jego wykorzystania pozostawiona jest wyłącznemu uznaniu zatrudnionego.