Podstawowe prawa konsumentów

Przeczytaj także: Jak rozstrzygać spory konsumenckie?

Odstąpienie od umowy na odległość

Handel elektroniczny w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie. Duży wybór towarów, szybkie i wygodne procedury składania zamówień oraz atrakcyjne ceny powodują, że polscy konsumenci coraz częściej dokonują zakupów za pośrednictwem Internetu.

Jednym z najważniejszych uprawnień konsumentów zawierających umowy na odległość (robiących zakupy w Internecie, ale też zamawiających towary z katalogów wysyłkowych lub przez telefon) jest możliwość odstąpienia od umowy, bez podania przyczyny. Takie odstąpienie od umowy oznacza, że jest ona uznana za niezawartą: konsument zwraca towar do sklepu, w zamian otrzymując zwrot wpłaconych pieniędzy.

Wspomniane uprawnienie jest jednak ograniczone, skorzystać z niego możemy w określonych sytuacjach i pod określonymi warunkami. W szczególności prawo do odstąpienia od umowy przysługuje nam w sytuacji, gdy kupiliśmy towar w sklepie internetowym lub od firmy oferującej swoje towary na portalu aukcyjnym, za pośrednictwem opcji „Kup teraz” (czyli za ustaloną cenę). Prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje nam natomiast, jeżeli kupiliśmy towar na portalu aukcyjnym od osoby prywatnej lub na drodze licytacji.

Co do zasady (tzn. chyba, że strony nie umówią się inaczej), prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje w przypadku zakupu filmów, nagrań, gier komputerowych itp. zapisanych na płytach CD i DVD, po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania. Nie możemy również zwrócić do sklepu zakupionych gazet i czasopism, a także przedmiotów wykonanych na indywidualne zamówienie.

Odstąpienie od umowy polega na wysłaniu pisemnego oświadczenia do sprzedawcy. Przez pisemne oświadczenie należy rozumieć dokument podpisany własnoręcznie przez konsumenta. Nie jest więc pisemnym oświadczeniem wiadomość e-mailowa, chyba, że została opatrzona tzw. Podpisem elektronicznym.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy należy wysłać do sprzedawcy (najlepiej listem poleconym, za potwierdzeniem odbioru) w ciągu 10 dni kalendarzowych od daty otrzymania przesyłki z towarem. Jeśli zatem przesyłka dotarła do nas 10 lipca, to oświadczenie o odstąpieniu od umowy musimy przesłać najpóźniej 20 lipca. Mamy także obowiązek zwrotu towaru do sprzedawcy – w terminie 14 dni kalendarzowych od daty jego otrzymania.

Przykłady

Odstąpiłam od umowy zakupu telefonu w sklepie internetowym. Wysłałam odpowiednie pismo listem poleconym jeszcze w tym samym dniu, w którym otrzymałam przesyłkę z telefonem. Tymczasem sklep twierdzi, że otrzymał moje pismo dopiero po 11 dniach i w takim przypadku nie może uznać odstąpienia od umowy. Czy sklep ma rację?

Nie. Liczy się tu data wysłania pisemnego oświadczenia przez konsumenta, a nie data jego odebrania przez sklep. Innymi słowy, jeśli wysłała Pani oświadczenie o odstąpieniu od umowy w ciągu 10 dni od daty otrzymania przesyłki, to oświadczenie to jest ważne, bez względu na to, kiedy Pani pismo faktycznie dotarło do sprzedawcy.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2000 r., Nr 22, poz. 271, ze zm.) - artykuł 7, ustęp 1; artykuł 10, ustęp 1.

Kupiłem przez Internet opony do samochodu, kurier przywiózł je do domu w czasie mojego urlopu i syn odebrał przesyłkę. Z urlopu wróciłem po trzech tygodniach, okazało się że opony nie nadają się do mojego samochodu. Napisałem maila do sprzedawcy, że chcę je zwrócić, ale on odpowiedział, że nie odda mi pieniędzy. Potem kolega mi powiedział, że mam prawo odstąpić od umowy, ale ten sprzedawca nic takiego nie mówił i w umowie nic takiego nie ma… Co powinienem zrobić?

Co do zasady, odstąpić od umowy można w terminie 10 dni od daty otrzymania towaru. Jeśli jednak sprzedawca nie poinformował nas o przysługującym nam prawie do odstąpienia od umowy, termin ten wydłuża się do trzech miesięcy od daty otrzymania towaru. W opisanym przypadku może więc Pan odstąpić od umowy i zwrócić towar sprzedawcy (mimo, że od daty otrzymania towaru minęło więcej, niż 10 dni).

Podstawa prawna: ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2000 r., Nr 22, poz. 271, ze zm.) - artykuł 9, ustęp 1; artykuł 10, ustęp 2.