Zwalnianie pracowników z przyczyn dotyczących pracodawcy

Przeczytaj także: Odprawa przy zwolnieniu pracownika: kiedy wypłacać?

Obowiązujące prawo pracy dzieli w tym przypadku pracodawców na 2 kategorie:

• tych, którzy zatrudniają mniej niż 20 pracowników oraz
• tych, którzy zatrudniają 20 lub więcej pracowników.

Pracodawca zatrudniający mniej niż 20 pracowników

Jeżeli pracodawca dokonuje zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników, a zatrudnia do 20 pracowników włącznie - obowiązują go wyłącznie przepisy Kodeksu pracy. Wiążą się z tym 2 zasady:

1. pracownicy są lepiej chronieni przed zwolnieniem,
2. pracodawca nie ma obowiązku wypłacania odpraw pieniężnych zwalnianym pracownikom.

Przykład z życia

• Przedsiębiorca prowadzi 3 punkty gastronomiczne, pracownica jednego z nich przebywa na urlopie wychowawczym. Z powodów ekonomicznych właściciel zamyka punkt na obrzeżach miasta (zlikwidowano linię autobusową, która miała przy nim przystanek, co oznacza mniejszy ruch i mniej klientów).

Pracodawca nie może zwolnić z tego powodu pracownicy na urlopie wychowawczym. Mógłby ją zwolnić, gdyby powody ekonomiczne zmusiły go do likwidacji całej firmy (zamknięcia wszystkich punktów gastronomicznych).

Pracodawca zatrudniający 20 i więcej pracowników

Jeśli pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników, dokonuje zwolnień na podstawie przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, dalej zwanej "ustawą z 13 marca 2003 r.".

Jak ustala się liczbę zatrudnionych?

Aby ustalić, czy pracodawca jest zobowiązany stosować ustawę z 13 marca 2003 r., bierzemy pod uwagę tylko pracowników, a więc osoby zatrudnione przez pracodawcę w ramach stosunku pracy, czyli takie które:

• mają podpisane z pracodawcą umowy o pracę lub
• są zatrudnione na podstawie mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę.

W liczbie zatrudnionych uwzględniamy również osoby:

• przebywające na urlopach macierzyńskich, bezpłatnych, wychowawczych,
• zatrudnione na zastępstwo,
• zatrudnione w celu przygotowania zawodowego (młodociani).

Ustalając liczbę pracowników, nie uwzględniamy natomiast:

• osób wykonujących u pracodawcy pracę na podstawie umów cywilnoprawnych oraz w ramach stażu na podstawie skierowania z urzędu pracy,
• pracowników tymczasowych przyjętych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej do wykonywania pracy u pracodawcy.