Młodzi konsumenci i ich prawa

Przeczytaj także: E-commerce pod presją. Nadchodzi nowa ustawa konsumencka

Nazwa produktu powinna jasno określać wszystkie jego cechy. Nie jest jogurtem „napój jogurtowy”. Napój, nektar i sok to nie to samo – każda z tych nazw oznacza produkt o innych cechach. NAPÓJ – składa się z wody oraz dodatków (substancji słodzących, kwasów spożywczych, dwutlenku węgla, olejków eterycznych, barwników, składników zapachowych). Jeśli zawiera sok, to w bardzo małych ilościach.

SOK – to wyrób otrzymany ze świeżych lub schłodzonych owoców, zaś NEKTAR – wyrób otrzymany poprzez dodanie wody i cukrów (lub miodu) do soku lub przecieru owocowego, przy czym minimalna zawartość soku w nektarze wynosi 25%-50%.

• Lista składników, która jako pierwszy składnik zawierała wodę, a o owocach nie było w niej mowy, trochę zaniepokoiła Franka. Postanowił, że przed każdym następnym zakupem będzie sprawdzał, co wchodzi w jego skład.

Na etykiecie powinny być wymienione wszystkie składniki (łącznie z wodą), w kolejności według masy (poczynając od składnika, którego jest najwięcej). Podawanie składu nie jest wymagane w przypadku produktów jednoskładnikowych (np. serów, śmietany, piwa), pod warunkiem, że zostały one wyprodukowane bez dodatków (np. papryki lub szczypiorku dodawanego do serów).

• Cena była naklejona na opakowaniu i nie budziła wątpliwości.

Do obowiązków każdego sprzedawcy należy między innymi podanie ceny oferowanego towaru oraz jego ceny jednostkowej; jeśli kupujemy małą paczkę żółtego sera albo wędliny, oprócz ceny za tę paczkę, na etykiecie musi być podana cena za kilogram. Cena podawana przez sprzedawcę konsumentowi jest ceną do zapłaty i zawiera wszystkie podatki i obciążenia.

• Najlepiej spożyć przed...

Na etykietach produktów żywnościowych możemy się spotkać z dwoma rodzajami oznaczeń dotyczących przydatności do spożycia danego produktu:

Data minimalnej trwałości – termin, do którego prawidłowo przechowywany lub transportowany środek spożywczy zachowuje pełne właściwości fizyczne, chemiczne, mikrobiologiczne i organoleptyczne. Datą minimalnej trwałości znakuje się wszystkie trwałe środki spożywcze, np. wyroby cukiernicze, przetwory warzywne i owocowe pasteryzowane.

Jeżeli na opakowaniu znajduje się napis „Najlepiej spożyć przed…” to znaczy, że jest to właśnie data minimalnej trwałości. Lepiej nie spożywać żywności po upływie daty minimalnej trwałości. Może ona stracić pewne swoje cechy (np. zapach, konsystencję), nie ma też pewności, czy nie będzie szkodliwa dla zdrowia, bowiem producenci często maksymalnie wydłużają podawane na etykiecie terminy.

Termin przydatności do spożycia – termin, po upływie którego środek spożywczy traci przydatność do spożycia; termin ten jest stosowany do oznaczania środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie, łatwo psujących się (np. wędzone ryby, produkty mięsne, gotowe do spożycia sałatki). Termin przydatności do spożycia w oznakowaniu środka spożywczego określa się wyrażeniem „należy spożyć do …” (włącznie), podając w kolejności dzień, miesiąc i, jeżeli to możliwe, rok.

Zdarza się, że żywność, której termin przydatności do spożycia upływa w danym dniu lub dnia następnego, sprzedawana jest pod hasłem „PROMOCJA”. Zawsze w takich wypadkach sprawdzajcie dokładnie termin przydatności do spożycia! Nie należy spożywać żywności, której termin przydatności przekroczył już datę następującą po “należy spożyć do …”, nawet jeśli wygląda i pachnie właściwie.

Ze zdziwieniem Franek dostrzegł, że wskazany na etykiecie termin upłynął miesiąc temu. Pokazał to Jankowi, który nie miał wątpliwości, że:

1. Żywność jest towarem konsumpcyjnym, a więc umowy kupna żywności zawierane przez konsumentów z profesjonalistami, podlegają przepisom o sprzedaży konsumenckiej. Żywność można reklamować.
2. Po upływie daty minimalnej trwałości i terminu przydatności do spożycia żaden produkt nie może być sprzedawany.
3. Napój trzeba zwrócić sprzedawcy żądając zwrotu ceny. Sprzedawca w barze przeprosił chłopców za swój błąd i zaproponował inny napój. Wydał im też zapiekanki. Niestety były one spalone, a w dodatku trudno w nich było dostrzec pieczarki.