Kiedy przywrócenie do pracy jest niecelowe lub niemożliwe?

Przeczytaj także: 7 dni na odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę

Nie można bowiem zapominać, że przywrócenie pracownika do pracy nie pozostaje bez znaczenia dla innych zatrudnionych, którzy niewątpliwie je oceniają i wyciągają na jego podstawie wnioski. Nie powinno zatem stać się np. tak, że pracownik powraca do zakładu pracy w atmosferze skandalu.

Stanowisko to SN podzielił w wyroku z 24 lutego 1998 r. (I PKN 539/97, OSNAPiUS 1999, Nr 3, poz. 87), w którym stwierdzono, że roszczenie o przywrócenie do pracy można ocenić jako nieuzasadnione , jeżeli zachowanie się pracownika było naganne w takim stopniu, że jego powrót do pracy mógłby wywołać zgorszenie innych zatrudnionych, a naruszenie przez pracodawcę przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia nie było poważne.

Ponadto przyjmuje się, że nadużyciem prawa jest roszczenie o przywrócenie do pracy działacza związków zawodowych, któremu stosunek pracy wypowiedziano wprawdzie w sposób wadliwy, ale nastąpiło to w konsekwencji niepozytywnej oceny jego kwalifikacji do zajmowania danego stanowiska, niewłaściwego podejścia do interesantów, niezdyscyplinowania czy też braku dbałości o podwyższanie umiejętności zawodowych (por. wyrok SN z 5 lipca 2002 r., I PKN 967/00 OSNP 2003- wkł., Nr 4, poz. 8).

W omawianym kontekście warto też powołać opinię wyrażoną przez SN w orzeczeniu z 3 marca 2005 r. (I PK 263/04, OSNAPiUS 2005, Nr 10, poz.1) , zgodnie z którą w ocenie, czy roszczenie o przywrócenie do pracy pracownika szczególnie chronionego nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, można uwzględniać zarówno okoliczności istniejące w chwili wydania wyroku. Zasady współżycia społecznego nie muszą być w tej ocenie odnoszone wyłącznie do przyczyny rozwiązania stosunku pracy.

Co jeszcze?

Jak wynika zatem z powyższego, niecelowość wydania orzeczenia o przywróceniu pracownika do pracy uzasadniają niewątpliwie okoliczności, które z jednej strony wiążą się z funkcjonowaniem zakładu pracy, z drugiej zaś - z na tyle nagannym postępowaniem pracownika, że ponowne przyjęcie go do pracy byłoby niewskazane. Aby dopełnić ten obraz, przytoczmy jeszcze kilka przykładów.

I tak, zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym przez SN, za niecelowością przywrócenia do pracy przemawiają również:

• wielokrotne nieusprawiedliwione nieobecności pracownika oraz używanie alkoholu w pracy (por. wyrok SN z 13 listopada 1997 r., I PKN 343/97, OSNAPiUS 1997 r., Nr 19, poz. 563),
• szczególnie naganne postępowanie pracownika i to nawet w przypadku, gdy ze względu na pełnioną funkcję związkową podlega on szczególnej ochronie (por. wyrok z 27 lutego 1997 r., I PKN 23/97, OSNAPiUS 1997, Nr 21, poz. 419).

Niewątpliwie jednak samodzielnego uzasadnienia dla niemożliwości lub niecelowości przywrócenia do pracy nie stanowi długotrwałość postępowania sądowego (por. wyrok SN z 15 października 1999 r., I PKN 295/99, OSNAPiUS 2001, Nr 5, poz. 145).

Również zatrudnienie nowego pracownika w miejsce zwolnionego z pracy nie jest wystarczające do uznania, że przywrócenie do pracy było niemożliwe lub niecelowe (wyrok z dnia 17 lutego 1998 r., I PKN 572/97, OSNAPiUS 1999 nr 3, poz. 83).