Urlop macierzyński i ojcowski w 2010r.

Przeczytaj także: Tata na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim i ojcowskim

Obecnie obowiązujące przepisy nie tworzą szczególnej ochrony osób wykorzystujących urlopy na warunkach macierzyńskiego i dodatkowe urlopy na warunkach macierzyńskiego. W toku prac parlamentarnych znajduje się nowelizacja KP, która m.in. ma na celu zrównanie uprawnień w tym zakresie rodziców biologicznych i niebiologicznych.

Podczas dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego stosujemy art. 41 KP, zgodnie z którym pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu podwładnego, a także innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, jeśli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jest to jednak znacznie słabszy poziom ochrony przed zwolnieniem z pracy niż ta z art. 177 KP.

Do dodatkowych urlopów macierzyńskich i dodatkowych urlopów na warunkach macierzyńskiego oraz ojcowskich nie stosujemy art. 183² KP, w świetle którego pracodawca dopuszcza zatrudnionego po zakończeniu urlopu macierzyńskiego lub na warunkach macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a gdy nie jest to możliwe - na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed urlopem lub na innym odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.

Nie oznacza to jednak, że podobne gwarancje nie obowiązują. W trakcie tych urlopów pracownicy są chronieni przed wypowiedzeniem stosunku pracy (w trakcie dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego w mniejszym stopniu, ale również), a zatem także przed wypowiedzeniem warunków pracy i płacy. W razie podwyżek wynagrodzeń w okresie, w którym wykorzystywali dodatkowe urlopy należy uznać, że podwyżki powinny objąć także te osoby. W innym wypadku moglibyśmy mieć do czynienia z naruszeniem przepisów o zakazie dyskryminacji ze względu na rodzicielstwo i macierzyństwo oraz o jednakowym wynagrodzeniu za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Artykuł 183² KP tworzy jednak wyraźne zobowiązanie w tym zakresie.

Ze względu na niezbyt trafne sformułowanie art. 183² KP daje pracodawcy możliwość zmiany stanowiska pracy osobie wracającej do pracy po urlopie macierzyńskim lub na warunkach macierzyńskiego, bez konieczności stosowania wypowiedzenia zmieniającego. Zawsze, kiedy nie jest możliwy powrót na dotychczasowe stanowisko, pracodawcy wolno obsadzić takiego podwładnego na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed urlopem lub nawet na innym stanowisku. Te ostatnie nie musi już być równorzędne, czyli może być niższe niż zajmowane przed urlopem, byle odpowiadało kwalifikacjom zawodowym zatrudnionego (czyli m.in. znacznie ich nie „zaniżało”), za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu (pamiętać zatem trzeba o ewentualnych zmianach wynagradzania pracowników, jakie miały miejsce podczas urlopu).