Zmiany w kodeksie pracy

Przeczytaj także: Prawo pracy - rewolucyjne zmiany od 1 sierpnia 2022 r.

Zmiany w urlopach macierzyńskich... Urlop macierzyński nadal wynosi 16 tygodni po pierwszym porodzie oraz 18 tygodni po każdym następnym. 18-tygodniowy urlop wciąż przysługuje też matkom, które urodziły po raz pierwszy, ale wcześniej wychowywały dziecko przysposobione. Nowość: taki sam przywilej uzyskały matki z rodzin zastępczych, które doczekały się własnych dzieci. Również rodzice przyjmujący dziecko do rodziny zastępczej nabywają prawo do urlopu macierzyńskiego (od 8 do 16 tygodni, ale tylko do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy).

...i wychowawczych. Nie tylko kobieta, ale również mężczyzna może skorzystać z trzyletniego urlopu wychowawczego. Kryteria dla matek i ojców są jednakowe: co najmniej półroczny staż pracy. Co więcej, matka i ojciec mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego (ale tylko przez trzy miesiące).

Ostatnia zmiana dotyczy przyznawania ojcom płatnego urlopu na opiekę nad dzieckiem do lat 14. Mężczyźni zyskali prawo do 2 dodatkowych wolnych dni.

ZWOLNIENIA

W tym obszarze pojawiły się dwie zmiany. Pierwsza z nich dotyczy okresu wypowiedzenia umowy na zastępstwo. Po nowelizacji wynosi on 3 dni robocze i dotyczy wszystkich umów tego rodzaju (nie tylko tych zawieranych na co najmniej pół roku lub posiadających klauzulę dopuszczającą taki okres wypowiedzenia).

Druga zmiana polega na wprowadzeniu limitu dni wolnych przyznawanych zwolnionej osobie na szukanie nowej pracy. Od 1 stycznia zwolniony pracownik ma prawo do otrzymania tych dni wolnych wtedy, gdy okres jego wypowiedzenia wynosi co najmniej dwa tygodnie.

WYNAGRODZENIA I CHOROBOWE

W myśl przepisów znowelizowanego kodeksu pracy wynagrodzenie za czas przebywania na zwolnieniu lekarskim płatne jest w całości - już od pierwszego dnia nieobecności i wynosi 80% normalnego wynagrodzenia.

Przepis mówiący, że w przypadku świadczenia pracy w niepełnym wymiarze godzin, etat dzieli się proporcjonalnie, zabezpiecza tak pracujące osoby przed gorszymi warunkami pracy i niższym wynagrodzeniem. Jeśli więc na pełnym etacie płaca wynosi 2000 zł, to na jednej drugiej etatu należy się 1000 zł.

Od 1 stycznia to minister pracy ustala wysokość wynagrodzeń zasadniczych, pozostałych składowych pensji i innych świadczeń - np. nagród jubileuszowych, odpraw w tych branżach budżetówki, w których nie obowiązują układy zbiorowe pracy. Dodatkowo dodatek stażowy nie może być wyższy niż 20% wynagrodzenia zasadniczego.

Ograniczono wysokość kwot potrącanych z wynagrodzenia pracownika (z wyłączeniem świadczeń alimentacyjnych). Suma pozostała po potrąceniach nie może być mniejsza niż wysokość płacy minimalnej, czyli 824 złote. Jeśli osoba pracuje w niepełnym wymiarze godzin, kwoty wolne są proporcjonalnie niższe. Uwaga! Żadna kwota nie jest wolna od potrąceń na alimenty.

Zapisy dotyczące długości okresów rozliczeniowych i częstotliwości wypłacania wynagrodzeń muszą się mieścić w regulaminie pracy.

Pojawiły się również zmiany w sferze karania i nagradzania pracowników. Pracodawca, chcąc wyróżnić lub nagrodzić swojego podwładnego, nie musi już w tej sprawie prosić o opinię związków zawodowych. Zyskał on też prawo do karania pracowników przez udzielenie nagany lub upomnienia za nie przestrzeganie zasad potwierdzania obecności w pracy i usprawiedliwiania nieobecności. Do tej pory takie kary stosowano tylko, gdy pracownik nie przestrzegał przepisów o organizacji i porządku pracy oraz przeciwpożarowych i bhp.