Dobrowolne potrącenia z wynagrodzenia

Przeczytaj także: Kiedy można dokonać potrącenia z wynagrodzenia?

Warto przy tym podkreślić, że zatrudniony nie musi wyrażać zgody na dokonywanie innych potrąceń, niż wskazane w art. 87 K.p. Jeżeli odmówi, nie może ponieść żadnych negatywnych konsekwencji swej decyzji. Niewyrażanie zgody na potrącenia z art. 91 K.p. nie może się zatem wiązać z nałożeniem kary porządkowej, nieprzyznaniem zapomogi czy też ze zwolnieniem z pracy.

Kwota wolna od potrąceń

Wskazana przez pracownika wysokość potrąceń nie może obniżać wynagrodzenia poniżej ustawowo dopuszczalnego poziomu. Zgodnie bowiem z art. 91 § 1 K.p.,w przypadku potrąceń dobrowolnych wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę (ustalonego na podstawie odrębnych przepisów), przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych- przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
• 80 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę- w razie potrącania innych należności niż na rzecz pracodawcy.

Zgoda bywa nieważna

Jak wspomniano już w tekście, dla ważności zgody wymagane jest:

• sporządzenie jej na piśmie,
• wskazanie kwoty, która może być potrącona z uwzględnieniem kwot wolnych od potrąceń.

W praktyce okazuje się, że istnieją również inne przesłanki, których niespełnienie przesądza o nieważności oświadczenia pracownika. I tak np., zgodnie z opinią SN, wyrażoną w wyroku z 12 września 2000 r. (I PKN 22/00, OSNAPiUS 2002, Nr 7, poz. 159), nieważna jest zgoda pracownika na dokonywanie potrąceń należności, które obciążają pracodawcę.

Podobnie nieważne jest wyrażenie przez pracownika zgody na potrącanie należności z tytułu niedoborów, które mogą się ujawnić w przyszłości w wyniku inwentaryzacji (por. uchwała SN z 4 października 1994 r., I PZP 41/94, OSNAPiUS 1995, Nr 5, poz. 63).

Potrącenie bez zgody rodzi konsekwencje

Potrącenie należności dobrowolnej bez zgody pracownika jest wykroczeniem przeciwko jego prawom (por. art. 281 § 1 pkt 1), w którego konsekwencji pracodawca może spodziewać się konieczności zwrotu niesłusznie potrąconych sum oraz grzywny ze strony Państwowej Inspekcji Pracy.

WAŻNE!

Jeżeli prawa do potrąceń dobrowolnych zbiegają się z prawami do potrąceń ustawowych, pierwszeństwo należy się oczywiście tym ostatnim.