Rynek energetyczny a interesy konsumentów

Przeczytaj także: Zamrożenie cen prądu - limity rosną do 4000 kWh

Drugą grupą skarg są skargi na sposób kalkulacji oraz wysokość rachunków za energię i gaz, wynikającą z przyczyn innych, niż wadliwe działanie licznika. Konsumenci skarżą się między innymi na to, iż zakład energetyczny nalicza podwójnie opłaty za ten sam okres, oblicza zużycie energii według wyższej taryfy dla firm lub wzywa do zapłaty rachunku za okres, w którym konsument nie był już właścicielem nieruchomości.

Należy zaznaczyć, że część skarg może wynikać z niezrozumienia przez konsumentów skomplikowanej struktury rachunku za energię. Na rachunkach umieszczana jest dwa razy informacja o ilości pobranej energii lub gazu, gdyż w pierwszym przypadku naliczana jest opłata za dostarczoną energię lub gaz, a w drugim składnik zmienny opłaty przesyłowej. Taki sposób przekazywania informacji na rachunku w połączeniu z faktem, iż faktury są wystawiane na podstawie prognoz zużycia energii, powodują, że wielu konsumentom rachunki za energię wydają się mało przejrzyste i skomplikowane.

Bardzo często polscy konsumenci zgłaszają również problemy z jakością usług na rynku energetycznym. Z jednej strony chodzi o złą jakość dostarczanej energii (wysokość napięcia w przypadku energii elektrycznej i zaniżone ciepło spalania w przypadku gazu), z drugiej strony o przerwy w dostawach energii.

Parametry jakościowe gazu i energii elektrycznej są co prawda określone w odpowiednich przepisach wykonawczych do Prawa energetycznego, jednak w praktyce zakłady energetyczne odmawiają udzielania konsumentom rekompensaty za poniesione straty. Tak, jak w przypadku oskarżeń o nielegalny pobór prądu, jedynym sposobem dochodzenia roszczeń jest dla konsumentów droga sądowa. Konsument musi przy tym udowodnić, że dostarczany do jego domu prąd (gaz) nie spełnia określonych przepisami standardów jakościowych, co jest niezwykle trudne, często wręcz niemożliwe.

Podobnie, jak w przypadku oskarżeń o nielegalny pobór energii, Urząd Regulacji Energetyki nie ma kompetencji do rozwiązywania tego rodzaju sporów a konsumenci muszą dochodzić swoich roszczeń przed sądem powszechnym. Istotnym problemem polskich konsumentów na rynku energetycznym jest również wymierzanie przez przedsiębiorstwa energetyczne nieuzasadnionych kar za rzekome opóźnienia w regulowaniu rachunków.

Zdarza się, że przedsiębiorstwa energetyczne wstrzymują dostawę energii elektrycznej, nie przestrzegając procedur obowiązujących w takim przypadku. Jest to sprzeczne z ustawą Prawo energetyczne (Art. 6 ust. 3a), która stanowi, że: „Przedsiębiorstwa energetyczne (...) mogą wstrzymać dostarczanie paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w przypadku, gdy odbiorca zwleka z zapłatą za pobrane paliwo gazowe, energię elektryczną lub ciepło co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności.”

Czasem wstrzymanie dostaw jest wynikiem zwykłej pomyłki zakładu energetycznego lub też pewnego nieładu organizacyjnego (przykładowo konsument dokonał przelewu bankowego, a zakład energetyczny twierdzi, że rachunek nie został uregulowany).

Zdarzają się przypadki, gdy rachunki za energię lub gaz przychodzą do konsumenta zbyt późno. Zakłady energetyczne liczą termin dokonania opłaty za fakturę od momentu wystawienia tej faktury. W efekcie faktury przychodzą często już po terminie wymagalności opłaty świadczenia w wówczas zakłady energetyczne naliczają odsetki za zwłokę w dokonaniu płatności. Należy jednak zauważyć, że przynajmniej część tego typu problemów wynika z opóźnień w dostarczaniu faktur przez Pocztę Polską (patrz rozdział pierwszy).