Zawieszenie układu zbiorowego pracy

Przeczytaj także: Układ zbiorowy pracy - postanowienia normatywne

Porozumienie w razie problemów ekonomicznych

Możliwość zawieszenia układu zbiorowego pracy wynika z art. 241²⁷ K.p. Zgodnie z tym przepisem, ze względu na sytuację finansową pracodawcy strony układu zakładowego mogą zawrzeć porozumienie o częściowym lub całościowym zawieszeniu stosowania jego postanowień . Maksymalny okres zawieszenia nie może przekraczać 3 lat, przy czym nic nie stoi na przeszkodzie, aby po uprzedniej analizie okoliczności strony układu wyznaczyły krótszy, np. kilkunastomiesięczny czas obowiązywania porozumienia.

Przesłanką dopuszczającą zawieszenie układu jest zatem „sytuacja finansowa pracodawcy”, co niewątpliwie należy rozumieć jako jej pogorszenie. Tylko w takim wypadku istnieje bowiem możliwość obniżenia dotychczasowego standardu uprawnień pracowniczych wynikających z treści układu. Podkreślenia wymaga, iż ocena kondycji ekonomicznej pracodawcy, na podstawie której dochodzi do zawieszenia stosowania przepisów układu, nie podlega kontroli sądu (por. wyrok SN z 6 grudnia 2005 r., III PK 91/05, OSNP 2006, Nr 2-26, poz. 316).

Nie gorzej niż w ustawie

Ustawodawca nie statuuje żadnych ograniczeń w zakresie materii, które mogą stanowić przedmiot wyłączeń na podstawie porozumienia w sprawie zawieszenia stosowania postanowień układu. Należałoby się jednak zastanowić, czy- ze względu na swą wagę i funkcję- wyłączeniu powinny ulegać przepisy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Dokonując reglamentacji uprawnień pracowniczych konieczne jest pamiętać, że zawieszenie układu w żadnym wypadku nie może spowodować, że warunki zatrudnienia pracowników staną się mniej korzystne niż zapewniają to im przepisy ustawowe. Porozumienie o zawieszeniu stosowania postanowień układu może bowiem dotykać tylko takich ustaleń, które wybiegają w swej treści ponad regulacje ustawowe i rozszerzają zakres praw pracownika na jego korzyść.

Bez wypowiedzenia

Zawarcie porozumienia wywołuje określone skutki w treści stosunku pracy, powstałego w oparciu o warunki umowne wynikające z układu zbiorowego pracy. Warunki te- z mocy prawa- ulegają zawieszeniu na okres 3 lat (bądź krótszy). Pracodawca nie ma obowiązku wręczania załodze wypowiedzeń zmieniających.

Zgłoszenie do rejestru

Stronami porozumienia są wyłącznie strony układu, które go negocjowały i zawarły lub przystąpiły do niego. Zawieszenie postanowień układu zbiorowego pracy jest zdarzeniem na tyle istotnym, że konieczne jest zgłoszenie i odnotowanie porozumienia w rejestrze układów zakładowych. Z tego też należy wyprowadzić wniosek, że postanowienie powinno zostać zawarte w formie pisemnej.