Sekurytyzacja wierzytelności

Przeczytaj także: Sekurytyzacja w USA sposobem na kryzys?

Kariera sekurytyzacji

Sekurytyzacja to jeden z najszybciej rozwijających się segmentów rynku finansowego na świecie. Jest stosowana przez firmy funkcjonujące w różnych sektorach gospodarki: handel, bankowość, ubezpieczenia, usługi leasingowe, telekomunikacja. Sekurytyzacji są poddawane wierzytelności wynikające z transakcji handlowych, kredytów i pożyczek bankowych, kart kredytowych, rat leasingowych i innych należności. Sekurytyzowane są również należności przyszłe.

Proces sekurytyzacji daje przedsiębiorstwu wymierne korzyści. Otwiera nowe, atrakcyjne kosztowo źródło finansowania bez wzrostu ryzyka kredytowego, co ma miejsce przy kredycie bankowym lub emisji dłużnych papierów wartościowych. W wyniku sekurytyzacji następuje uwolnienie zamrożonego kapitału, co skutkuje udrożnieniem przepływów finansowych w przedsiębiorstwie. Odzyskany kapitał można zainwestować w działalność podstawową i rozwój.

Sekurytyzacja pozwala niejednokrotnie na „złapanie oddechu”. Może zapobiec również bankructwu przedsiębiorstwa, które posiada zły portfel należności. Dzięki procesowi sekurytyzacji przedsiębiorstwo może uniknąć niejednokrotnie konieczności podwyższania kapitału, co mogłoby wiązać się z oddaniem części władzy na zewnątrz. Wraz z upłynnieniem należności zostaje wytransferowana część ryzyka finansowego. Korzystanie z nowego źródła finansowania przynosi poprawę stopnia dywersyfikacji źródeł finansowania. Poprawie ulega wiele wskaźników finansowych wynikających ze struktury bilansu i rachunku zysków i strat. Tu należy wskazać w pierwszej kolejności na wskaźniki płynności, rotacji należności oraz strukturę pasywów.

Dzięki pozbyciu się należności, niejednokrotnie trudnych do odzyskania, przedsiębiorstwo unika problemów i kosztów związanych z windykacjami sądowo-komorniczymi. Prowadzenie takich spraw może trwać bardzo długo i absorbuje wielu pracowników przedsiębiorstwa. Ściąganie należności w Polsce zajmuje czasami kilka lat, co stawia nas w ogonie Europy. Sekurytyzacja jest w szczególności przydatna dla podmiotów finansowych, podlegających zaostrzonym wymogom kapitałowym, nakładających na nie obowiązek utrzymania adekwatności kapitałowej. Stosując sekurytyzację mogą one uniknąć konieczności tworzenia dodatkowych rezerw wynikających z ryzyka aktywów bilansu.

Procedury

Inicjatorem sekurytyzacji jest zazwyczaj pierwotny właściciel należności, który wyodrębnia z aktywów jedną lub kilka pul jednorodnych wierzytelności. Po ich zabezpieczeniu i prawnym usamodzielnieniu dokonuje ich transferu do innego podmiotu. Stosuje się trzy rodzaje umów, będących podstawą procesu sekurytyzacji: nowacja, cesja, subpartycypacja. Nowacja wywodzi się z prawodawstwa anglosaskiego i polega na zastąpieniu dotychczasowych umów wiążących wierzyciela i dłużnika nowymi. W transakcji uczestniczą jednocześnie: inicjator, dłużnik oraz podmiot nabywający wierzytelności.