Zadaniowy czas pracy a prywatne wyjście

Przeczytaj także: Odpowiedzialność porządkowa: łagodniej w regulaminie?

Zadaniowy czas pracy, podlegający regulacjom art. 140 K.p., jest stosowany, jeżeli wymaga tego rodzaj, organizacja lub miejsce wykonywania pracy. Do szczególnych warunków, które uzasadniają jego stosowanie, należą m.in. brak konieczności określania godzin rozpoczynających i kończących pracę, zależność wykonywania obowiązków od twórczego zaangażowania pracownika (praca twórcza), czy też trudności z kontrolą i ewidencją czasu pracy (np. przy pracy w terenie). Bez wątpienia jest to dobry sposób na uelastycznienie czasu pracy zatrudnionego.

Wymierzenie pracownikowi niematerialnej kary porządkowej (kara upomnienia, nagana) dopuszczalne jest natomiast jedynie w kilku przypadkach, enumeratywnie wymienionych w art. 108 § 1 K.p. Chodzi tu o nieprzestrzeganie przez pracownika:

• ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,
• przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
• przepisów przeciwpożarowych,
• przyjętego w firmie sposobu potwierdzania przybycia i obecności oraz usprawiedliwiania nieobecności.

Biorąc pod uwagę, że wspomniany we wstępie pracownik zatrudniony jest w zadaniowym systemie pracy i zawsze wywiązuje się terminowo z powierzonych mu zadań, decyzja pracodawcy o zastosowaniu wobec niego kary nagany za jednorazowe prywatne wyjście nie wydaje się słuszna. Dlaczego?

Z pewnością brak typowej dla stosunku pracy kontroli czasu pracy ze strony pracodawcy nie oznacza, że pracownik ma tu pełną dowolność i może np. spędzać całe dnie, przechadzając się po centrach handlowych. Z drugiej jednak strony trzeba pamiętać, że zadaniowy czas pracy pozostawia pracownikowi większą elastyczność. Jeżeli pracownik wywiązał się z powierzonych mu danego dnia zadań (jak zresztą zwykł robić to zawsze), to postawienie mu zarzutu nieprzestrzegania ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy wydaje się niezasadne.

Przy okazji poruszanego tu zagadnienia warto również przypomnieć stanowisko SN wyrażone w wyroku z 27 lipca 1990 r. (I PRN 26/90, OSP 1991, Nr 4, poz. 90), zgodnie z którym nieprzestrzeganiem ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy jest w szczególności:

• niestosowanie się do ustalonego czasu pracy (np. nieusprawiedliwione spóźnienia, nieuzasadnione opuszczanie miejsca pracy, wykonywanie w czasie pracy czynności z nią niezwiązanych),
• nieprzestrzeganie zasad zapewniających prawidłowe funkcjonowanie zakładu pracy (np. zakłócanie spokoju, niewłaściwe zachowanie wobec przełożonych lub współpracowników),
• niewykonywanie prawnie skutecznych poleceń przełożonego.

W niezgodzie z ustalonym porządkiem i organizacją pracy w firmie pozostają również wszelkie uchybienia pracowników wobec postanowień przepisów wewnątrzzakładowych (np. układ zbiorowy czy regulamin pracy).