Okres wypowiedzenia a wiek emerytalny

Przeczytaj także: Okres wypowiedzenia umowy o pracę: jak go skrócić?

Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: Chcę wypowiedzieć umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony pracownicy, która pracuje u nas ponad 10 lat. Pracownica w tym roku skończy 65 lat. Jako przyczynę wypowiedzenia chcę podać osiągnięcie wieku emerytalnego. Czy w tym przypadku obowiązuje 3 miesięczny okres wypowiedzenia?

Tak, pracownicę obowiązuje 3-miesięczny okres wypowiedzenia, aczkolwiek w pewnych przypadkach można go skrócić. Nie podawaj natomiast jako przyczyny wypowiedzenia wyłącznie osiągnięcia wieku emerytalnego przez pracownicę.

Okres wypowiedzenia czasem można skrócić

Pracodawca może jednostronnie skrócić pracownikowi okres wypowiedzenia do najwyżej 1 miesiąca w sytuacji, gdy firma ogłasza upadłość lub ulega likwidacji lub też rozwiązanie umowy następuje z przyczyn niedotyczących pracowników. Oświadczenie o skróceniu wypowiedzenia musi trafić do rąk pracownika wraz z wypowiedzeniem umowy o pracę. Stosunek pracy rozwiązuje się wówczas z upływem skróconego okresu, pracownikowi zaś przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

Innym sposobem skrócenia okresu wypowiedzenia jest po prostu ustalenie z pracownikiem (za jego wyraźną zgodą) wcześniejszego terminu rozwiązania umowy o pracę już po dokonaniu wypowiedzenia umowy przez którąkolwiek ze stron. Nie zmienia to trybu rozwiązania stosunku pracy, a pracownikowi z tego tytułu nie przysługują żadne świadczenia.

Sam wiek emerytalny nie może być przyczyną wypowiedzenia

Odrębne zagadnienie stanowi natomiast przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, którą pracodawca ma obowiązek wskazać w swoim oświadczeniu o rozwiązaniu stosunku pracy. Takiej przyczyny nie może stanowić sam fakt osiągnięcia wieku emerytalnego, nawet wówczas, gdy ten wiek będzie jednolity dla mężczyzn i kobiet (65 lat).

W kwestii tej jednoznaczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy odpowiadając na pytanie prawne Rzecznika Praw Obywatelskich o to, czy samo osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury może stanowić wyłączną przesłankę wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę. W uchwale składu 7 sędziów z 21 stycznia 2009 r. (II PZP 13/08) Sąd Najwyższy stwierdził, że „osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (art. 45 § 1 k.p.)”. W uzasadnieniu Sąd podniósł, iż zwalnianie pracownika – zarówno kobiety, jak i mężczyzny – tylko dlatego, że osiągnął określony wiek, stanowi pośrednią dyskryminację.

Należy zatem pamiętać, że na tle zasady niedyskryminacji pracowników w zatrudnieniu, sam fakt osiągnięcia wieku emerytalnego i nabycia prawa do emerytury nie stanowi uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia stosunku pracy.

Wiek emerytalny + inna przyczyna - tak

Jednakże wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który osiągnął wiek emerytalny i prawo do emerytury może być w pełni uzasadnione w przypadku zaistnienia dodatkowo innych okoliczności. Mogą to być na przykład: niedostateczna jakość świadczonej pracy, brak staranności i sumienności przy realizacji powierzonych zadań, obniżenie sprawności psychofizycznej uniemożliwiające wykonywanie dotychczasowej pracy, czy potrzeba ograniczenia zatrudnienia.

Podstawa prawna:

• art. 36, art. 36¹ § 1 kp

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.