Urlop wychowawczy a niepełnosprawność dziecka

Przeczytaj także: Urlop wychowawczy a umowa o pracę na czas określony

Przypomnijmy, zgodnie z art. 186 § 1 K.p., każdemu pracownikowi, który legitymuje się co najmniej sześciomiesięcznym stażem pracy (wliczając poprzednie okresy zatrudnienia), przysługuje prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do trzech lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko czwartego roku życia.

Niezależnie od powyższego uprawnienia ustawodawca przyznał dodatkowy przywilej rodzicom dzieci niepełnosprawnych. Mianowicie, stosownie do postanowień art. 186 § 2 K.p., w sytuacji gdy stan zdrowia latorośli- potwierdzony orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności- wymaga sprawowania nad nim osobistej opieki, pracownik może „powtórzyć” urlop wychowawczy. Okres dodatkowego urlopu obejmuje maksymalnie 3 lata, przy czym trzeba pamiętać, że przysługuje on do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

W dużym uproszczeniu można więc powiedzieć, że pracownicy- rodzice dzieci niepełnosprawnych mają prawo do nawet sześciu lat urlopu wychowawczego. Jednak 6 lat z dzieckiem spędzi jedynie ten pracownik, który przed czwartymi urodzinami dziecka zdoła wykorzystać pierwszy urlop wychowawczy w całości, a następnie- nie później niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości- skorzysta z kolejnych trzech lat dodatkowego urlopu. Zasadą jest bowiem, że urlop wychowawczy niewykorzystany w określonym przez ustawodawcę terminie po prostu przepada.

W celu uzyskania dodatkowego urlopu wychowawczego pracownik powinien złożyć pisemny wniosek, który- zgodnie z przepisami rozporządzenia MPiPS z 16 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania urlopu wychowawczego- powinien trafić do rąk pracodawcy na dwa tygodnie przed rozpoczęciem okresu, w którym zamierza się korzystać z tego urlopu. Niedotrzymanie tego terminu powoduje opóźnienie rozpoczęcia urlopu, które nie przekracza jednak dwóch tygodni od daty złożenia szefowi pisma w tej sprawie.

We wniosku pracownik wskazuje:

• datę rozpoczęcia i zakończenia urlopu wychowawczego,
• okres urlopu wychowawczego, który dotychczas został wykorzystany na dane dziecko.

Do wniosku, jak już wyżej wspomniano, należy dołączyć orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności dziecka. Zwykłe zaświadczenie lekarskie jest tu zatem niewystarczające.

Wybór w zakresie terminu dodatkowego urlopu leży wyłącznie w gestii zatrudnionego i nie ma przymusu prawnego, aby wolne na opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem następowało bezpośrednio po wykorzystaniu wcześniejszego urlopu wychowawczego. Planując urlop należy wziąć pod uwagę, że może on być wykorzystany maksymalnie w czterech częściach.