Przekształcenie spółki cywilnej a przejście zezwoleń

Przeczytaj także: Nowelizacja KSH pozytywnie wpłynie na rynek M&A

Po wejściu w życie kodeksu spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, dalej zwanym "k.s.h.") spółkom cywilnym umożliwiono przekształcenie się w spółkę jawną. Jednocześnie w sytuacji, gdy przychody netto spółki cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęłyby wartość powodującą obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, obowiązkowe stało się ww. przekształcenie w terminie 3 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. Nowo powstałej spółce przysługiwały od chwili wpisu do rejestru wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólników.

Na gruncie tych uregulowań powstał problem, czy w wyniku powyższego przekształcenia na nowo powstałą spółkę przechodzą także koncesje, zezwolenia i licencje przysługujące wspólnikom spółki cywilnej. Zgodnie bowiem z art. 553 § 2 k.s.h. spółka przekształcona pozostaje podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem. Wątpliwości rodziła jednak sytuacja, gdy zezwolenia i koncesje przysługiwały wspólnikom, a nie spółce.

Zgodnie ze stanowiskiem NSA, prawa te przechodzą na nowo powstałą spółkę, stanowiąc jej majątek. NSA powołał się na zasadę kontynuacji przy przekształcaniu spółki cywilnej, która powinna obowiązywać zarówno w sferze praw i obowiązków prywatnoprawnych, jak i publicznoprawnych. W wyniku przekształcenia dochodzi tylko do zmodyfikowania formy działalności spółki. Za takim rozstrzygnięciem przemawia również powszechne dążenie do ograniczenia działalności gospodarczej w formie spółek cywilnych, a zwiększenia liczby spółek handlowych.

W wyniku nowelizacji k.s.h. na mocy ustawy z dnia 23 października 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2008, Nr 217, poz.1381) obowiązek przekształcenia spółki cywilnej w spółkę prawa handlowego został zniesiony i zależy to już tylko od woli wspólników, co nie wpływa jednak na znaczenie powyższej uchwały.