Gminne drogi publiczne a odszkodowania za grunty

Przeczytaj także: Otrzymane odszkodowanie a podatek dochodowy

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:

• ustawa Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, nakładające na gminę obowiązek wypłaty odszkodowań za grunty zajęte pod budowę gminnych dróg są zgodne z konstytucją,
• przepisy rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wyceny nieruchomości zajmowanych pod budowę dróg nie są sprzeczne z konstytucją.

Artykuł 73 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U nr 133, poz. 872 ze zm.) stanowi, że nieruchomości pozostające 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego niestanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwej gminy, powiatu albo województwa samorządowego. Przepis ten przewiduje ponadto, że grunty te zmieniają właściciela za odszkodowaniem. Z kolei w ust. 2 ww. przepisu ustawodawca wskazał podmioty zobowiązane do zapłaty odszkodowania. Przyjęte w nim rozwiązanie przewiduje, że za grunty zajęte pod drogi gminne płacić ma gmina, a za pozostałe, a więc także zajęte pod drogi należące do samorządu powiatowego i wojewódzkiego, odszkodowanie zapłaci Skarb Państwa.

TK w argumentacji wyroku wskazał, że brak jest dowodów na to, iż obowiązek wypłaty odszkodowania powoduje oczywistą dysproporcję między zakresem zadań gmin a poziomem ich dochodów. Po pierwsze ustawodawca odroczył do 31 grudnia 2000 r. termin składania przez właścicieli wniosków odszkodowawczych, co miało na celu umożliwienie gminie wygospodarowania środków na odszkodowania. Po drugie postanowił, że roszczenie odszkodowawcze wygasa po 31 grudnia 2005 r. Zatem gminy miały wystarczająco długi okres od 1999 r. do 2005 r. - na zaplanowanie w budżetach na poszczególne lata środków potrzebnych na realizację tego zadania.

Wyrok TK oznacza dla Rady Miasta Legionowo jak i wielu innych gmin w Polsce ogromne trudności finansowe, bowiem będą one musiały znaleźć środki finansowe na zapłatę należnych odszkodowań za grunty zajęte pod gminne drogi publiczne.