Odpowiedzialność dyscyplinarna a Karta Nauczyciela

Przeczytaj także: Ocena pracy nauczyciela

Wszczęcie postępowania nie w każdym terminie

Wszczęcie postępowania dyscyplinarnego nie może nastąpić w dowolnym czasie- ustawodawca wymaga, aby następowało ono w ciągu 3 miesięcy od dnia uzyskania przez właściwy organ, przy którym powołana została komisja dyscyplinarna, wiadomości o popełnieniu czynu uzasadniającego nałożenie kary oraz nie później niż w ciągu 3 lat od popełnienia tego czynu (art. 81 ustawy).

Jeżeli natomiast popełniony przez nauczyciela czyn stanowi przestępstwo, okres ten nie może być krótszy od okresu przedawnienia ścigania tego przestępstwa.

Co istotne, rozwiązanie stosunku pracy po popełnieniu czynu nie przesądza o niemożliwości wszczęcia i prowadzenia postępowania dyscyplinarnego wobec nauczyciela oraz wymierzenia mu kary dyscyplinarnej.

Dwuinstancyjna komisja dyscyplinarna

Komisje dyscyplinarne wydają orzeczenia po przeprowadzeniu rozprawy oraz po wysłuchaniu głosów rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obrońcy. Zakończenie postępowania dyscyplinarnego nie musi być ostateczne- obu stronom przysługuje prawo do odwołania. Komisje orzekają bowiem w dwóch instancjach (art. 77 ust. 1-2 ustawy):

• I instancja- komisje dyscyplinarne przy wojewodach dla nauczycieli wszystkich szkół na terenie województwa,
• II instancja (powołana do rozpatrywania odwołań od orzeczeń komisji dyscyplinarnych)- odwoławcza komisja dyscyplinarna przy Ministrze Edukacji Narodowej i Sportu, a w sprawach dotyczących nauczycieli szkół artystycznych- przy Ministrze Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego.

Na tym jednak nie koniec. Od prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej II instancji przysługuje stronom odwołanie do sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego nauczyciela. W tym przypadku należy jednak pamiętać o dochowaniu ustawowego terminu na odwołanie, który wynosi 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Rozpatrzenie odwołania następuje na zasadach przewidzianych w K.p.c. dla apelacji. Co ważne, od orzeczenia sądu apelacyjnego nie przysługuje kasacja (art. 77 ust. 5-5a ustawy).

Zawieszenie w prawach

Nauczyciel, przeciwko któremu złożono wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego musi liczyć się z możliwością zawieszenia go w pełnieniu obowiązków. Przepisy ustawy przewidują 2 rodzaje zawieszenia: fakultatywne oraz obligatoryjne (art. 83 ustawy).

Obligatoryjne zawieszenie dotyczy sytuacji, w której:

• złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego (lub wszczęte postępowanie karne) mówi o naruszeniu przez nauczyciela praw i dobra dziecka,
• w związku z postępowaniem karnym nauczyciel zostaje tymczasowo aresztowany lub pozbawiony wolności.

Fakultatywnie można natomiast zawiesić nauczyciela, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne lub złożono wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, jeżeli ze względu na powagę i wiarygodność wysuniętych zarzutów celowe jest odsunięcie go od wykonywania obowiązków w szkole.