Ekwiwalent za urlop a przywrócenie do pracy

Przeczytaj także: Zaległy urlop do odbioru tylko do 30 września

Pracownicom, które spodziewają się dziecka, przysługuje szczególna ochrona trwałości stosunku pracy. Stosownie do art. 177 § 1 K.p., wypowiedzenie i rozwiązanie umowy o pracę z ciężarną jest niedopuszczalne. Ustawodawca przewidział jednak kilka wyjątków od tej reguły. I tak, rozwiązanie stosunku pracy z ciężarną jest możliwe:

• w trybie art. 52 § 1 K.p., czyli w przypadku, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy, a reprezentująca ją organizacja związkowa wyraziła zgodę na jej dyscyplinarne zwolnienie,
• w przypadku upadłości lub likwidacji firmy,
• za porozumieniem stron.

W omawianym przypadku pracodawca słusznie zatem spodziewał się, że pracownica może zostać przywrócona do pracy. Decyzja odnośnie niewypłacenia jej ekwiwalentu pieniężnego nie należała jednak do trafnych. Dlaczego?

Otóż, nie należy zapominać, że w myśl art. 171 § 1 pkt 1 K.p., prawo pracownika do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany w całości lub części urlop wypoczynkowy powstaje w dniu rozwiązania umowy o pracę, a więc zdarzenia, które przekreśla szansę na realizację tego uprawnienia w naturze. W tym też dniu prawo do urlopu w naturze ulega przekształceniu w jego pieniężny ekwiwalent (por. wyrok SN z 29 marca 2001 r., I PKN 336/00, OSNAPiUS 2003, Nr 1, poz. 14).

Uzyskanie prawa do ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy zależy zatem wyłącznie od łącznego spełnienia dwóch przesłanek, którymi są: rozwiązanie stosunku pracy oraz posiadanie niewykorzystanego urlopu. Zarówno sposób, w jaki doszło do ustania stosunku pracy, jak i ewentualna perspektywa przywrócenia pracownika do pracy pozostają tu bez znaczenia.

Reasumując, pracodawca, o którym mowa we wstępie, powinien wypłacić ciężarnej pracownicy ekwiwalent za urlop i to niezależnie od faktu, że podwładna prawdopodobnie zostanie sądownie przywrócona do pracy. Fakt, że nie dopilnował tego obowiązku nie oznacza jednak, że po przywróceniu do pracy kobieta utraci prawo do tego świadczenia- nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, aby domagała się jego wypłaty.

WAŻNE!

Warto nadmienić, że zwolnionemu pracownikowi, którego przywrócono do pracy na mocy prawomocnego orzeczenia sądu pracy, nie przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego za okres pozostawania bez pracy. Wobec powyższego w razie ponownego rozwiązania umowy nie nabędzie również prawa do ekwiwalentu (por. wyrok SN z 14 marca 2004 r., I PK 144/05).