Kodeks pracy a nieodpłatne świadczenia na rzecz pracowników

Przeczytaj także: Ekwiwalent za pranie odzieży: gdy szef nie płaci

Posiłki profilaktyczne i napoje

W myśl art. 232 K.p., w warunkach szczególnie uciążliwych w gestii pracodawcy leży zapewnienie pracownikom nieodpłatnych posiłków i napojów, jeżeli jest to niezbędne z punktu widzenia profilaktyki.

Przede wszystkim należy zastanowić się, kiedy można mówić o „szczególnie uciążliwych warunkach”. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, uciążliwość pracy ma miejsce w sytuacji, gdy intensywność któregokolwiek z czynników charakteryzujących środowisko pracy bądź samą pracę przekracza zakres średni. W takim przypadku na barkach szefa ciąży obowiązek zaopatrzenia pracowników w profilaktyczne posiłki i napoje.

Szczegółowe przepisy w tym zakresie określa rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279). Co do zasady w warunkach szczególnie uciążliwych pracodawca jest zobligowany nieodpłatnie zagwarantować podwładnym:

• gorący posiłek o wartości kalorycznej ok. 1000 kcal, zawierający ok. 50-55% węglowodanów, 30-35% tłuszczów, 15% białek,
• napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy.

Obowiązek zapewnienia posiłków profilaktycznych uzależniony jest od intensywności prac wykonywanych przez pracowników. I tak, powinność ta istnieje wobec osób, których obowiązki służbowe związane są z:

• wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej: 2000 kcal- mężczyźni i powyżej 1100 kcal – kobiety,
• wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal- mężczyźni i 1000 kcal- kobiety, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10^oC lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25^oC,
• wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal- mężczyźni i 1000 kcal- kobiety, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym (od 1 listopada do 31 marca) ,
• pracą pod ziemią.