Prawa pracownika a nieterminowa wypłata wynagrodzenia

Przeczytaj także: Wypłata wynagrodzenia - terminy, sposoby i forma

Ogólne reguły wypłacania wynagrodzeń

Generalne zasady wypłacania wynagrodzeń za pracę przedstawiają się następująco (art. 85 § 1- 4 K.p.):

• wypłaty dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie,
• wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego,
• jeżeli ustalony dzień wypłaty jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym,
• składniki wynagrodzenia za pracę przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłaca się z dołu w terminach określonych przepisami prawa pracy.

Warto również dodać, że strony mogą w umowie o pracę określić, iż wynagrodzenie płatne miesięcznie wypłaca się z góry (por. wyrok SN z 4 sierpnia 1999 r., I PKN 191/99, OSNAPiUS 20001, Nr 22, poz. 814). W takiej jednak sytuacji może się zdarzyć, że pracownik, w razie niewykonania pracy, będzie musiał je zwrócić, chyba że z mocy przepisu szczególnego zachowuje do niego prawo (por. wyrok SN z 8 grudnia 1994 r., I PZP 49/94, OSNAPiUS 1995, Nr 16, poz. 202).

Przewidziana w K.p. częstotliwość wynagrodzenia jest minimalną. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, aby na mocy umowy o pracę lub regulacji wewnątrzzakładowych (regulamin czy układ zbiorowy pracy) miała ona miejsce częściej.

Przede wszystkim odsetki

Pracownik, który nie otrzymał pensji w terminie powinien najpierw sprawdzić, czy do zwłoki nie doszło np. przez pomyłkę. Warto też np. wystosować do szefa stosowne pismo z prośbą o wypłatę zaległego wynagrodzenia- w przypadku, gdy sprawa trafi do sądu będzie ono mało znaczenie dowodowe.

Jeżeli powzięcie powyższych kroków nie zostanie uwieńczone sukcesem, pracownik- stosownie do art. 481 § 1 K.c.- ma prawo żądać odsetek za czas opóźnienia. Co ważne, może przedstawić to żądanie nawet, gdy nie poniósł z tytułu zwłoki żadnej szkody i chociażby opóźnienie powstało w wyniku okoliczności, na które przełożony nie miał wpływu.

Odsetki przysługują pracownikowi od dnia uchybienia terminu płatności w wysokości ustawowej, którą określa się w stosunku rocznym na podstawie art. 359 K.c. Roszczenie o odsetki z powodu nieterminowej wypłaty pozostaje w ścisłym związku ze stosunkiem pracy i sąd pracy powinien je uwzględnić, nawet gdyby pracownik nie zgłosił takiego roszczenia (por. wyrok SN z 21 lipca 1994 r., I PRN 42/94, OSNAPiUS 1994, Nr 12, poz. 192). Co więcej, w przypadku, gdy zasądzono należność główną, to oddalenie powództwa w części dotyczącej żądania odsetek ustawowych należy traktować jako poważne uchybienie art. 481 § 1 K.c. oraz art. 2 K.c. (por. wyrok SN z 4 października 1995 r., II PRN 10/95, OSNAPiUS 1996, Nr 8, poz. 118).