Umowa o pracę nakładczą a akta osobowe pracownika

Przeczytaj także: Archiwizacja dokumentacji pracowniczej - przepisy

Pomimo, że praca nakładcza (zwana zwyczajowo chałupnictwem) podlega odrębnym uregulowaniom (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą), w praktyce w wielu sytuacjach stosuje się w odniesieniu do niej rozwiązania, które wynikają wprost z Kodeksu pracy. Tak dzieje się m.in. w przypadku:

• ustalania wysokości wynagrodzenia za pracę (art. 78 § 1 K.p.),
• ochrony wynagrodzenia za pracę (art. 84- 91 K.p.),
• ustalania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy (art. 92 K.p.),
• wadliwego wykonania pracy (art. 82 K.p.),
• norm pracy (art. 83 K.p.),
• urlopu macierzyńskiego (art. 180 K.p.),
• ustalania wymiaru urlopu wypoczynkowego (art. 154- 155 K.p.),
• planowania, przesunięcia czy odwołaniu z urlopu (art. 162-167 oraz 171 K.p.).

Do pracy nakładczej nie stosuje się natomiast art. 94 pkt 9a K.p., zgodnie z którym pracodawca jest zobowiązany prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników. O obowiązku zakładania akt osobowych nie wspomina również rozporządzenie RM w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą.

Z powyższego wynika więc, że nakładca nie musi zakładać swym wykonawcom teczek osobowych. Trzeba się jednak zastanowić, czy nie powinien tego robić. Założenie akt osobowych, a więc uporządkowanie dokumentacji pracowniczej, może okazać się pomocne np. przy ustalaniu prawa do urlopu wypoczynkowego. Dlatego też prowadzenie akt osobowych chałupników wydaje się być zasadne.

Szczegółowe zasady prowadzenia dokumentacji pracowniczej określa rozporządzenie MPiPS z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika.

WAŻNE!

Trzeba pamiętać, że w niektórych sytuacjach umowa o pracę nakładczą może przerodzić się w stosunek pracy, w rozumieniu art. 22 § 1 K.p. Stanie się tak np., gdy spółdzielnia zobowiąże nakładcę do codziennej osobistej pracy pod nadzorem brygadzisty, w pomieszczeniu spółdzielni bądź w lokalu przez nią wynajętym, a pracownik wyrazi na to zgodę (uchw. SN z 11 maja 1976 r., I PZP 18/76, OSNCP 1976, Nr 11, poz. 241). Wówczas prowadzenie akt osobowych będzie już koniecznością.