Choroba zawodowa a obowiązki pracodawcy

Przeczytaj także: Choroba zawodowa nawet na emeryturze?

Czym jest choroba zawodowa?

Chorobą zawodową jest choroba określona w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach, którą spowodowały:

• działanie czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub
• sposób wykonywania pracy.

W praktyce cechą, która odróżnia chorobę zawodową od wypadku przy pracy jest nagłość zdarzenia. W przypadku chorób zawodowych jest to długotrwałe wykonywanie obowiązków służbowych w warunkach szkodliwych dla zdrowia.

Zapobieganie chorobom zawodowym- badania lekarskie

Zapobieganie chorobom zawodowym należy do obowiązków pracodawcy. Działania profilaktyczne w tym zakresie to przede wszystkim kierowanie podwładnych na badania lekarskie. Ustawodawca wprowadził 3 rodzaje obowiązkowych badań lekarskich:

• wstępne,
• okresowe,
• kontrolne.

Zgodnie z art. 229 § 1 K.p. wstępnym badaniom lekarskim podlegają:

• osoby przyjmowane do pracy,
• pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy,
• inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia bądź też uciążliwe warunki pracy.

Co ważne, obowiązek kierowania na badania wstępne nie znajduje zastosowania wobec osób, które pracodawca, w oparciu o kolejną umowę o pracę zawartą bezpośrednio po wygaśnięciu lub rozwiązaniu poprzedniej umowy, przyjmuje ponownie na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy.

Wszyscy pracownicy podlegają natomiast okresowym badaniom lekarskim i to bez względu na to, czy posiadają wyniki badań przeprowadzonych na zlecenie poprzedniego pracodawcy.

Jednocześnie podwładny, który ze względu na chorobę jest niezdolny do pracy ponad 30 dni, podlega również kontrolnym badaniom lekarskim, mającym na celu ustalenie zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku (art. 229 § 2 K.p.).

Obowiązek kierowania pracowników na badania jest o tyle ważny, że pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku (art. 229 § 4 K.p.). Przy czym, dopuszczenie pracownika do pracy bez przedstawiania aktualnych wyników badań nie może samo w sobie stanowić przesłanki do uznania umowy za nieważną (por. wyrok SN z 7 lipca 2005 r., II UK 275/2004, OSNP 2006, Nr 5-6, poz. 96).

Gdyby jednak stało się tak, że pracodawca dopuścił do pracy pracownika, który nie dysponował stosownym orzeczeniem lekarskim, mogłoby to zostać uznane za zewnętrzną przyczyną wypadku przy pracy (por. np. wyrok SN z 7 lutego 2006 r., I UK 192/2005, MoPr 2006, Nr 5, str.296).