Jak działa komisja pojednawcza w firmie?

Przeczytaj także: Spory ze stosunku pracy - polubowne rozwiązania

Niestety na ponad 2 miliony podmiotów gospodarczych komisje działają tylko w kilkuset. Tymczasem podjęcie decyzji o powołaniu komisji pojednawczej może się okazać bardzo korzystnym posunięciem. O czym zatem powinien wiedzieć pracodawca, który zamierza utworzyć komisję pojednawczą?

Powołanie komisji pojednawczej

Komisja pojednawcza może powstać w każdym zakładzie pracy. Sektor własnościowy (prywatny, państwowy, mieszany itp.) pozostaje tu bez znaczenia. Zgodnie z art. 244 § 3 K.p., powołują ja wspólnie: pracodawca oraz zakładowa organizacja związkowa. Jeśli na terenie firmy działa więcej niż jedna organizacja związkowa, decyzja pracodawcy o powstaniu komisji musi zapaść w oparciu o opinię wszystkich działających organizacji związkowych. Zasada ta wynika z art. 1 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. 2001, nr 79, poz. 854), w myśl którego pracodawca jest zobowiązany do jednakowego traktowania wszystkich związków zawodowych.
Jeżeli natomiast u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, to o powołaniu komisji pojednawczej decyduje pracodawca, uzyskawszy uprzednio pozytywną opinię załogi (np. na podstawie przeprowadzonego referendum).

W powyższym trybie powinny zapaść również decyzje odnośnie (art. 245 K.p.):

• zasad i trybu powoływania komisji,
• czasu trwania kadencji,
• liczby członków komisji.

Członkowie komisji pojednawczej

Członkiem komisji pojednawczej może być każdy pracownik zatrudniony (nawet w niepełnym wymiarze czasu pracy) w danej firmie, z wyjątkiem (art. 246 K.p.):

• osoby zarządzającej zakładem pracy w imieniu pracodawcy,
• głównego księgowego,
• radcy prawnego,
• osoby prowadzącej sprawy osobowe, zatrudnienia i płac.

Wybór przewodniczącego komisji

Komisja pojednawcza w pełnym składzie powinna wybrać ze swego grona osobę, która będzie pełniła funkcję przewodniczącego oraz jego zastępców. W gestii komisji leży ponadto ustalenie regulaminu postępowania pojednawczego, przy czym powinien on być dostosowany zwłaszcza do wielkości danego zakładu pracy (art. 247 K.p.).

Wszczęcie postępowania

Komisja pojednawcza nie jest instytucją działającą z urzędu. O wszczęciu postępowania decyduje pracownik danej firmy, składając pisemny bądź ustny wniosek (art. 248 K.p.). Co ważne, uprawnienie to przysługuje bez względu na pełnioną przez niego funkcję, a zatem nic nie stoi na przeszkodzie, aby z wnioskiem o przeprowadzenie postępowania pojednawczego udała się osoba piastująca np. stanowisko kierownicze. Komisja, przyjmując wniosek, potwierdza na nim termin jego wpływu. Jest to o tyle istotne, że z tą datą wiążą się kwestie dotyczące m.in. upływu terminów przedawnienia.

Komisja przeprowadza postępowanie pojednawcze w zespołach składających się z co najmniej trzech członków tej komisji (art. 249 K.p.).