Rozwiązanie umowy o pracę - obowiązki pracodawcy

Przeczytaj także: Zwolnienie dyscyplinarne w okresie wypowiedzenia?

Ochrona pracownika przed zwolnieniem

Pracodawca nie może zapomnieć również o tym, żeby sprawdzić czy pracownik nie jest chroniony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy, a więc m.in. czy:

• pracownik nie jest w wieku przedemerytalnym („Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku” – art. 39 K. p.);
• pracownik nie przebywa na urlopie lub nie jest nieobecny w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, np. z powodu choroby („Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia” - art. 41 K. p.);
• kobieta nie jest w ciąży (art. 177 § 1 i 3 K. p.), nie przebywa na urlopie macierzyńskim (art. 177 § 1 i 5 K. p.) lub nie przebywa na urlopie wychowawczym (art. 186¹ K. p.);
• pracownik nie został powołany do czynnej służby wojskowej (art. 118 ustawy z 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP, t.j.. Dz.U. z 2002 r. Nr 21, poz. 205);
• pracownik-kobieta nie jest żoną żołnierza pełniącego zasadniczą służbę wojskową (art. 126 ww. ustawy);
• pracownik nie jest chronionym członkiem zakładowej organizacji związkowej lub organizacji ponadzakładowej (art. 32 ust. 1 i 34 ustawy z 23.5.1991 r. o związkach zawodowych, t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) i inne.

Konsultacja ze związkami zawodowymi

Zgodnie z art. 38 K. p. pracodawca zawiadamia na piśmie reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (także o zamiarze rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia), podając przy tym przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. W sytuacji, gdy zakładowa organizacja związkowa uważa, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione, może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić na piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia. Po rozpatrzeniu stanowiska organizacji związkowej, a także w razie niezajęcia przez nią stanowiska w ustalonym terminie, pracodawca podejmuje decyzję w sprawie wypowiedzenia. Niezachowanie powyższego trybu stanowi naruszenie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, co stanowi przesłankę do przywrócenia pracownika do pracy.

Po wypełnieniu powyższych obowiązków i sprawdzeniu ww. wiadomości pracodawca może wręczyć pracownikowi swoje oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy, chyba że oświadczenie takie złożył już wcześniej pracownik – wtedy nie jest wymagana np. konsultacja ze związkami zawodowymi.
W pisemnym oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca taką decyzję pracodawcy, a także pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sądu pracy (art. 30 § 4 i 5 K. p.).