Umowa o pracę nakładczą

Przeczytaj także: Własna firma to większy dochód

Na czym polega praca nakładcza?

Praca nakładcza jest powszechnie nazywana chałupnictwem. Jej wykonywanie zostało uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z 31 grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą (Dz.U. z 1976 r. nr 3, poz. 19 z późn. zm.; zwane dalej „rozporządzeniem”).

Nie jest ona typową umową o pracę (stosunkiem pracy), a osoby ją wykonujące nie są pracownikami. Praca nakładcza może być świadczona w domu, w godzinach, które odpowiadają zatrudnionemu. Nie występuje też ograniczenie co do samodzielnego wykonania danego zlecenia – możliwa jest pomoc osób trzecich (rodziny lub znajomych). Osoba zlecająca wykonanie danej pracy nie ma kontroli nad bieżącą realizacją powierzonego zadania. Praca nakładcza jest dobrym sposobem na dorobienie sobie do stałej pensji, ale może też stanowić jedyne źródło utrzymania. Pracodawcy zatrudniający osoby w ten sposób mogą obniżyć koszty pracy.
Zazwyczaj polega ona na wytwarzaniu przedmiotów z powierzonych materiałów, konserwacji przedmiotów lub świadczeniu innych usług. Przykładowo może ona polegać na składaniu długopisów, adresowaniu kopert lub wykonaniu innych bardziej złożonych czynności.

Niekiedy jednak umowa taka może przerodzić się w stosunek pracy. Przykładowo umowa o pracę nakładczą staje się umową o pracę - w rozumieniu art. 22 § 1 k.p. - gdy spółdzielnia zobowiąże nakładcę do codziennej osobistej pracy, pod nadzorem brygadzisty, w ściśle określonych godzinach, w lokalu spółdzielni lub w pomieszczeniu przez nią wynajętym - a pracownik na to się godzi (uchw. SN z 11.05.1976 r., I PZP 18/76, OSPiKA 1976, Nr 12, poz. 225).

Umowa o pracę nakładczą

Pracę nakładczą wykonują osoby zwane „wykonawcami” na rzecz pracodawców - „nakładców”, zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia. Wykonawca zobowiązuje się do wykonania pracy zgodnie z warunkami umowy zleconej mu przez nakładcę. Ten z kolei ma za zadanie zlecać wykonanie pracy i jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia.

Według § 2 ust. 1 powyższego rozporządzenia umowa o pracę nakładczą powinna być zawarta na piśmie, z określeniem rodzaju umowy i jej podstawowych warunków, a w szczególności rodzaju pracy i terminu jej rozpoczęcia oraz zasad wynagradzania. Strony umowy powinny określić w niej również minimalną miesięczną ilość pracy, której wykonanie należy do obowiązków wykonawcy (dostaje on pieniądze za osiągnięcie określonych wyników), w wymiarze zapewniającym co najmniej 50% najniższego wynagrodzenia. W sytuacji, gdy praca nakładcza jest dla wykonawcy jedynym lub głównym źródłem utrzymania, to ilość pracy powinna być tak ustalona, aby jej wykonanie zapewniało uzyskanie wynagrodzenia nie mniejszego od najniższego wynagrodzenia.
Umowę o pracę nakładczą można zawrzeć na czas określony, na czas wykonania określonej pracy lub na czas nieokreślony. Każda z nich może być poprzedzona umową na okres próbny, który nie może przekraczać 3 miesięcy.