Rodzaje i czas trwania umowy o pracę

Przeczytaj także: Umowy terminowe: wypowiedzenie nie zawsze możliwe

Jak wspomniano wyżej, umowa o pracę na czas określony nie podlega w zasadzie wypowiedzeniu. Jednak przy zawieraniu umowy na czas dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony nie podlega obowiązkowi podania przyczyny wypowiedzenia (z wyłączeniem przypadków ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy) ani konsultacji z organizacją związkową. W razie niezgodnego z prawem wypowiedzenia takiej umowy pracownik może domagać się tylko odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za czas do jakiego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące. Nie dotyczy to wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego albo pracownikowi — ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, którzy może domagać się uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy.

Umowa o pracę zawarta na czas wykonania określonej pracy oraz umowa na zastępstwo to odmiany terminowej umowy o pracę, w których — w odróżnieniu od umowy na czas określony — nie podaje się ścisłego czasu jej trwania, lecz określa pewne oznaczone z góry i ograniczone w czasie zadania (np. sporządzenie sprawozdania finansowego, inwentaryzacji czy rozładowanie wagonów z węglem lub właśnie zastąpienie innej osoby). Innymi słowy, czas trwania tej umowy jest uzależniony od wykonania powierzonej pracy (zadania), a nie od daty kalendarzowej. Umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy nie podlega — w zasadzie — wypowiedzeniu. W przeciwieństwie do umowy na czas określony, przepis art. 33 KP nie ma zastosowania do umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, która wyjątkowo może być wypowiedziana w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy bądź zwolnień grupowych (i indywidualnych) z przyczyn niedotyczących pracownika.

Jeśli pracodawcy zależy na w miarę trwałej więzi z pracownikiem, a dotyczy to z reguły osób wchodzących w skład trzonu załogi realizujących statutowe zadania firmy, to należy wykorzystać formułę umowy o pracę na czas nieokreślony. Umowa ta najbardziej chroni interes pracownika, a jej wypowiedzenie musi być nie tylko zgodne z prawem, ale i zasadne. Kodeks pracy przewiduje tu nawet konieczność podania w piśmie zawierającym wypowiedzenie jego przyczyny. Także wypowiedzenie warunków pracy lub płacy musi odpowiadać rygorom wypowiedzenia definitywnego. Jeśli w zakładzie pracy istnieją związki zawodowe, zamiar wypowiedzenia podlega pisemnej konsultacji z reprezentującą pracownika zakładową organizacją związkową. Pracodawca nie może ponadto zapominać o stosunkowo licznych grupach pracowniczych, szczególnie chronionych przed zwolnieniem w ramach umów o pracę na czas nieokreślony.




Więcej informacji na temat prawa pracy znajdziesz w książce „Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych” (Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007). Wszelkie skróty i uzupełnienia za zgodą Wydawcy. Książkę znajdziesz w księgarni internetowej www.ksiegarnia.beck.pl, wpisując w pole wyszukiwarki zwrot „prawo pracy”.