Ochrona pracy kobiet

Przeczytaj także: Jakie prawa kobiet w pracy w okresie ciąży i macierzyństwa?

Nie ma przeszkód, aby w okresie urlopu wychowawczego umowę o pracę wypowiedział pracownik albo aby umowa została rozwiązana na mocy porozumienia stron.

Sytuacja pracownika po powrocie z urlopu wychowawczego

Po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca jest obowiązany dopuścić pracownika do pracy, co do zasady, na dotychczasowym stanowisku. Dopiero jeżeli nie jest to możliwe – pracodawca powinien dopuścić pracownika do pracy na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym.

Pracodawca nie może zatrudnić na stanowisko pracownika korzystającego z urlopu wychowawczego, innego pracownika na czas nieokreślony. Musi mieć bowiem na uwadze, że pracownik po powrocie z urlopu, ma ustawowo zagwarantowany powrót na dotychczasowe stanowisko.

Prawidłowo pracodawca na czas nieobecności pracownika korzystającego z urlopu wychowawczego, powinien zatrudnić na jego stanowisko innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony albo pracownika tymczasowego, tak aby bezpośrednio po zakończeniu przez pracownika urlopu możliwe było jego niezwłoczne dopuszczenie do pracy.

Należy uznać, że niemożliwość zatrudnienia pracownika po urlopie wychowawczym na dotychczasowym stanowisku wynikać może np. ze zmiany struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa lub likwidacji tego stanowiska pracy, na którym zatrudniony jest pracownik korzystający z urlopu wychowawczego, a nie z zatrudnienia na to stanowisko innego pracownika.

Zmiana stanowiska, tj. powierzenie pracownikowi pracy na stanowisku równorzędnym, a nie dotychczasowym za wynagrodzeniem nie niższym od pobieranego przed urlopem wychowawczym nie wymaga dokonania wypowiedzenia zmieniającego (uchwała SN z 30.12.1985 r., sygn. akt III PZP 50/85, OSP 1986 r., Nr 7–8, poz. 118).

Po powrocie z urlopu ochronie podlega również wysokość wynagrodzenia za pracę pracownika. Wynagrodzenie to nie może być niższe od wynagrodzenia za pracę przysługującego w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.

Pracodawca nie może odmówić zatrudnienia pracownika po urlopie wychowawczym nawet wtedy, gdy nie dysponuje stosownymi stanowiskami – dotychczasowym, równorzędnym lub odpowiadającym kwalifikacjom pracownicy. Zatrudnienie pracownika po urlopie wychowawczym jest obowiązkiem pracodawcy.

W sytuacji gdy zatrudnienie pracownika bezpośrednio po zakończeniu przez niego urlopu wychowawczego, na dotychczasowym lub równorzędnym stanowisku lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym nie jest możliwe, pracodawca może – po dopuszczeniu go do pracy – wypowiedzieć mu pracownikowi warunki pracy i płacy, a także definitywnie wypowiedzieć umowę o pracę. W takim przypadku w okresie wypowiedzenia pracodawca może powierzyć pracownikowi wykonywanie innej pracy na podstawie art. 42 § 4 KP. Zgodnie z tym przepisem w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, może on powierzyć pracownikowi wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.

Jeżeli pracodawca nie dysponuje żadnym wolnym stanowiskiem, to w okresie wypowiedzenia powinien zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Zaliczanie okresu urlopu wychowawczego do stażu pracy

Okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia u pracodawcy, który udzielił tego urlopu.

Przepisy nie określają maksymalnego okresu, jaki może zostać wliczony z tytułu wykorzystywania urlopu wychowawczego do okresu zatrudnienia. Oznacza to, że pracodawca obowiązany jest zaliczyć okres urlopu wychowawczego w całości do okresu zatrudnienia, od którego zależy nabycie prawa do uprawnień pracowniczych. Jeżeli więc pracownica, wychowująca kilkoro dzieci korzystała z urlopu wychowawczego nieprzerwanie przez okres np. 10 lat, to cały ten okres podlega wliczeniu do stażu pracy.