Zaległy urlop: jak zmusić pracownika do jego wykorzystania?

Przeczytaj także: Do 31 III 2008 należy wykorzystać zaległe urlopy

Przepisy prawa pracy nie zezwalają na dalsze przesunięcie tego terminu. A zatem nieprawidłowe będzie postępowanie pracodawcy, który samodzielnie bądź na wniosek pracownika wyraża zgodę na wykorzystanie zaległego urlopu w późniejszym terminie np.: w maju czy w lipcu.

Uwaga!

Pracodawca może zmusić pracownika, by wziął zaległy urlop wypoczynkowy w pierwszym kwartale następnego roku kalendarzowego (wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2006 r.; sygn. akt I PK 124/05).

Przypadek szczególny – choroba pracownika

Jednak w sytuacji, gdy pracownik przez cały I kwartał następnego roku kalendarzowego był nieobecny z powodu choroby, pracodawca będzie zmuszony udzielić mu zaległego urlopu wypoczynkowego po 31 marca i nie będzie to stanowiło naruszenia Kodeksu pracy.

Kiedy zaległy urlop się przedawnia?

Postępowanie pracodawcy, który nie udziela pracownikowi urlopu do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego, nie skutkuje jednak utratą przez pracownika prawa do zaległego urlopu. Zgodnie bowiem z uchwałą SN z 20 lutego 1980 r (sygn. akt V PZP 6/79; OSNC 1980/7-8/131) urlop ten powinien zostać udzielony pracownikowi w późniejszym terminie, aż do czasu przedawnienia się roszczenia o urlop.

Zgodnie z wyrokiem SN z 11 kwietnia 2001 (sygn. akt I PKN 367/00; OSNP2003/2/38) roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym stało się wymagalne (art. 291 § 1 kp). Przy czym rozpoczęcie biegu tego terminu następuje:

• z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje (art. 161 kp) albo
• najpóźniej z końcem pierwszego kwartału roku następnego, jeżeli urlop został przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (art. 168 kp).

Uwaga!

Jeżeli pracodawca wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu, podlega karze grzywny (art. 282 pkt 2 kp).