Obywatele Ukrainy w Polsce: jak uzyskać PESEL i orzeczenie o niepełnosprawności?

Przeczytaj także: Pomoc dla uchodźców z Ukrainy będzie łatwiejsza. Wkrótce zmiany w przepisach podatkowych

Co z numerem PESEL?

Numer PESEL mogą uzyskać osoby, które są obywatelem/obywatelką Ukrainy oraz przybyli w okresie od 24 lutego 2022 r. na terytorium Polski bezpośrednio z terenu Ukrainy w związku z prowadzonymi tam działaniami wojennymi.

Wniosek o nadanie numeru PESEL będzie można złożyć w dowolnym organie gminy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wniosek należy złożyć osobiście. Dziecko do 12. roku życia nie musi być obecne przy składaniu wniosku – z wyjątkiem sytuacji, w której jego tożsamość będzie ustalana w oparciu o oświadczenie.

Co należy przygotować?

Wniosek o nadanie numeru PESEL obywatelowi Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym. Formularz można też dostać w dowolnym urzędzie gminy. Można też pobrać wniosek w rosyjskiej wersji językowej.

Kolorowe zdjęcie na papierze fotograficznym w rozmiarach 35x45 mm (szerokość x wysokość), jeśli osoba na zdjęciu jest w ciemnych okularach lub w nakryciu głowy – należy przedstawić odpowiednie zaświadczenie. Warto sprawdzić, jakie warunki powinno spełniać zdjęcie.

Dokument potwierdzający dane, które są we wniosku i tożsamość. Jeżeli osoba nie posiada takiego dokumentu, może złożyć oświadczenie o jego braku pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Jeśli wypełniany jest wniosek w imieniu osoby małoletniej (poniżej 18 lat), należy podać dane rodziców i/lub osoby sprawującej faktyczną opiekę nad dzieckiem.

Jak uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?

Obywatele z Ukrainy z niepełnosprawnościami, którzy będą chcieli zostać w Polsce, będą mogli starać się o orzeczenie o niepełnosprawności, czyli dokument stwierdzający niepełnosprawność posiadacza.

Zarówno ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jak i przepisy wykonawcze do niej - rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności nie wyodrębniają oddzielnych zasad dla cudzoziemców. Staranie się o takie orzeczenie jest w zupełności bezpłatne.

Kto może uzyskać stopień?

Osoba taka, która, ma więcej niż 16 lat, ma naruszoną sprawność organizmu, jest osobą niezdolną do pracy zarobkowej albo potrzebuje przystosowania stanowiska pracy do jej schorzenia, wymaga opieki lub pomocy od innych, ma problemy z codziennymi czynnościami i potrzebuje urządzeń, które pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu – na przykład protezy, implantu ślimakowego, osobistej pompy insulinowej.

To, że spełniasz te warunki, nie oznacza, że automatycznie dostaniesz orzeczenie. Skład orzekający musi zbadać zakres twoich ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu.

Kto składa dokumenty?

Osoba niepełnosprawna – jeśli ma więcej niż 18 lat, rodzic, opiekun prawny albo kurator – jeśli osoba niepełnosprawna ma mniej niż 18 lat albo jest ubezwłasnowolniona, kierownik ośrodka pomocy społecznej – jeśli zgodzi się na to osoba niepełnosprawna, jej rodzic, opiekun prawny albo kurator.

Co trzeba zrobić aby uzyskać takie orzeczenie?

• wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – weź w zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności albo pobierz ze strony internetowej zespołu – jeśli go udostępnia;
• zaświadczenie lekarskie o twoim stanie zdrowia – weź w zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności albo pobierz ze strony internetowej zespołu – jeśli go udostępnia. Zanieś zaświadczenie do lekarza, u którego się leczysz i poproś, żeby je wypełnił. Jest ono ważne 30 dni kalendarzowych od dnia, kiedy lekarz je wypełni;
• dokumenty, które potwierdzają twój stan zdrowia:
  • dokumentację medyczną – na przykład karty informacyjne leczenia szpitalnego, dokumentację z przebiegu leczenia ambulatoryjnego, wyniki dodatkowych badań diagnostycznych, konsultacji specjalistycznych,
  • inne dokumenty, które mogą mieć wpływ na ustalenie stopnia niepełnosprawności – jeśli takie masz. Na przykład opinia psychologiczno-pedagogiczna.

Jeśli chcesz dostać legitymację osoby niepełnosprawnej, przygotuj dodatkowo:

• wniosek o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej – weź w zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności albo pobierz ze strony internetowej zespołu – jeśli go udostępnia,
• orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
• twoje aktualne zdjęcie o wymiarach 35 mm × 45 mm.
• Jeśli chcesz wziąć ksero dokumentów – weź też ze sobą oryginały do wglądu.