Nowelizacja ustawy AML wchodzi w życie 31 października

Przeczytaj także: Prosta spółka akcyjna - wady i zalety

Nowelizacja ustawy AML obejmuje regulacją dwa rodzaje działalności gospodarczej. Chodzi o tzw. działalność na rzecz spółek i trustów oraz działalność w zakresie walut wirtualnych. Podmioty objęte regulacją będą musiały legitymować się określonymi kompetencjami oraz zarejestrować w oficjalnych rejestrach.

Działalność na rzecz spółek lub trustów

Przyjrzyjmy się nowelizacji ustawy dotyczącej działalności na rzecz spółek i trustów, która to odnosi się do szerokiego katalogu usług obejmujących tworzenie spółek oraz pełnienie funkcji w zarządzie lub zapewnienie jego obsady. Jako działalność na rzecz spółek lub trustów traktowane jest także zapewnianie siedziby bądź adresu korespondencyjnego (tzw. wirtualne biura), zapewnianie powiernictwa, czy wykonywanie w cudzym imieniu praw z akcji.

Podmioty prowadzące działalność na rzecz spółek i trustów objęte są szeregiem obowiązków. Przede wszystkim muszą uzyskać wpis w rejestrze prowadzonym przez ministra ds. finansów publicznych. Z kolei osoby fizyczne, które faktycznie taką działalność realizują muszą legitymować się niekaralnością za szereg kategorii przestępstw wymienionych w Ustawie AML.

Takie osoby powinny także posiadać odpowiednią wiedzę lub doświadczenie. Reprezentant musi uwiarygodnić swoje kompetencje ukończeniem szkolenia lub kursu obejmującego prawne bądź praktyczne zagadnienia związane z działalnością na rzecz spółek lub trustów. Ewentualnie możliwe będzie przedstawienie dokumentów potwierdzających faktyczne wykonywanie tego typu działalności przez okres co najmniej roku.

Spod obowiązków regulacyjnych zwolnieni zostali radcy prawni, adwokaci oraz spółki, w których funkcjonują. Osoby te podlegają już bowiem własnym regulacjom i rejestrom prowadzonym przez samorządy zawodowe.

Czy każdy członek zarządu musi się zarejestrować?

Szczególne wątpliwości budzi fakt, że wśród działalności na rzecz spółek i trustów figuruje pozycja: „pełnienie funkcji członka zarządu”. Czy to oznacza, że każdy członek zarządu powinien się zarejestrować?

Wydaje się, że taka interpretacja byłaby stanowczo zbyt daleko idąca. Ustawa AML nakłada bowiem obowiązki na przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą. Natomiast spójna linia orzecznictwa Sądu Najwyższego nie chce uznać pełnienia funkcji w zarządzie jako formy prowadzenia działalności gospodarczej. Jeżeli chcemy utrzymać jednolitość systemową to powinniśmy przyjąć, że pełnienie funkcji w zarządzie nie stanowi działalności gospodarczej. W efekcie członkowie zarządu nie stają się z tego tytułu przedsiębiorcami, a przez to nie podlegają pod nowe przepisy AML. Z drugiej strony oznaczałoby to, że nowa ustawa jest przynajmniej częściowo bezprzedmiotowa. Na pewno taka niejasność prawna nie sprzyja pewności obrotu

Od kiedy nowe obowiązki?

Ustawa wchodzi w życie 31 października br. Zgodnie jednak z przepisami przejściowymi Przedsiębiorcy, którzy w dniu wejścia w życie przepisów, wykonują działalność, która nie wymagała przed dniem wejścia w życie uzyskania wpisu do rejestru, są obowiązani dostosować swoją działalność do nowych wymogów w terminie 6 miesięcy od dnia ich wejścia w życie. W efekcie czas na dostosowanie się upływa 30 kwietnia 2022 r.

adwokat Bartosz Olszewski, specjalista w zakresie restrukturyzacji i reorganizacji spółek oraz grup kapitałowych