Kto ma prawo dostępu do dokumentacji medycznej?

Przeczytaj także: Dokumentacja medyczna: dostęp tylko dla upoważnionych

Komu przysługuje prawo do dostępu do dokumentacji medycznej?

Osobami uprawnionymi do dostępu do dokumentacji medycznej są:

• pacjent,
• przedstawiciel ustawowy pacjenta (w przypadku małoletnich dzieci będzie to rodzic lub opiekun prawny, w przypadku ubezwłasnowolnionych częściowo – kurator, w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie – opiekun),
• osoba upoważniona przez pacjenta.

W przypadku śmierci pacjenta, osobami uprawnionymi są również osoby bliskie, chyba że sprzeciwią się temu inne osoby bliskie lub sprzeciwił się temu pacjent za życia. Pod pojęciem osoby bliskiej rozumie się małżonka, krewnego do drugiego stopnia lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta.

Co jeżeli nie zostałem/am za życia osoby bliskiej upoważniony do dostępu do informacji publicznej, a inna osoba bliska sprzeciwia się udostępnienia mi dokumentacji medycznej?

Jeżeli jesteś osobą bliską dla pacjenta, spór o dostęp do dokumentacji medycznej zmarłego może rozstrzygnąć Sąd właściwy dla ostatniego miejsca zwykłego pobytu zmarłego.

Powyższe rozwiązanie dotyczy również sytuacji, w której pacjent za życia sprzeciwił się udostępnieniu dokumentacji medycznej konkretnej osobie. Jeżeli osoba taka wykaże, że udostępnienie jej dokumentacji medycznej jest niezbędne w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia z tytułu śmierci pacjenta lub dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej, wówczas Sąd może wyrazić zgodę na udostępnienie dokumentacji medycznej. W takiej sytuacji Sąd będzie badał interes uczestników postępowania, rzeczywistą więź osoby bliskiej ze zmarłym pacjentem, wolę zmarłego pacjenta oraz okoliczności wyrażenia sprzeciwu. W załączniku do niniejszego artykułu znajdziesz wzór wniosku o wyrażenie zgody na udostępnienie dokumentacji medycznej przez Sąd, w przypadku sporu osób bliskich.

Inne podmioty, które są uprawnione do dostępu do dokumentacji medycznej

Katalog innych podmiotów, którym może zostać udostępniona dokumentacja medyczna został określony w art. 26 ustawy z dnia 06 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta i stanowi katalog zamknięty. Wśród szerokiego grona tych podmiotów wyróżnić możemy m.in. inne podmioty udzielające świadczeń medycznych, jeżeli jest to niezbędne do zachowania ciągłości świadczeń, organy rentowe (ZUS, KRUS), zespoły ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności, wojewódzka komisja do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych oraz spadkobiercy pacjenta, którzy są uczestnikami tego postępowania.

W jakiej formie jest udostępniana dokumentacja medyczna?

Dokumentacja medyczna udostępniana jest w jednej z następujących form:

• do wglądu, w tym także do baz danych w zakresie ochrony zdrowia, w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych, z wyłączeniem medycznych czynności ratunkowych, albo w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych, z zapewnieniem pacjentowi lub innym uprawnionym organom lub podmiotom możliwości sporządzenia notatek lub zdjęć,
• przez sporządzenie jej wyciągu, odpisu, kopii lub wydruku,
• przez wydanie oryginału za potwierdzeniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, na żądanie organów władzy publicznej albo sądów powszechnych, a także w przypadku gdy zwłoka w wydaniu dokumentacji mogłaby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta,
• za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej np. na adres e-mail;
• na informatycznym nośniku danych np. na płycie CD.

Należy jednak pamiętać, że na podmiocie medycznym, który przechowuje naszą dokumentację medyczną ciąży obowiązek zapewnienia poufności oraz bezpieczeństwa danych osobowych. W związku z powyższym, jeżeli wybierzemy mniej tradycyjny środek udostępnienia dokumentacji medycznej np. za pośrednictwem adresu e-mail, podmiot leczniczy może podejmować próby weryfikacji tożsamości adresu e-mail, z którego wpłynął wniosek, jeżeli nie podawaliśmy go przy rejestracji.

Czy za udostępnienie dokumentacji medycznej podmiot lecznicy może pobierać opłatę?

Co do zasady przyjmuje się, że udostępnienie dokumentacji medycznej poprzez sporządzenie jej odpisów, kopii lub wydruku a także poprzez udostępnienie jej na informatycznym nośniku danych jest odpłatne. Wyjątek od tej zasady dotyczy przypadków udostępnienia dokumentacji medycznej pacjentowi albo jego przedstawicielowi ustawowemu po raz pierwszy w żądanym zakresie oraz kiedy dokumentacja medyczna ma zostać udostępniona w związku z prowadzonym postępowaniem przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. W tych dwóch przypadkach dokumentacja medyczna będzie musiała zostać nam udostępniona nieodpłatnie.

Jak długo mogę mieć dostęp do dokumentacji medycznej?

Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych, co do zasady, ma obowiązek przechowywania dokumentacji medycznej przez okres 20 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu. W art. 29 ust. 1 określone zostały wyjątki od tej zasady i tak np. dokumentacja medyczna dziecka do 2 r.ż. będzie przechowywana przez 22 lata, z kolei w przypadku zgonu pacjenta na skutek uszkodzenia ciała lub zatrucia dokumentacja taka będzie przechowywana przez 30 lat od dnia zgonu.

W związku z powyższym każdorazowo należy sprawdzić ile wynosi okres przechowywania dokumentacji medycznej dla konkretnych, żądanych przez nas dokumentów.