Prawo geodezyjne i kartograficzne - jakie zmiany?

Przeczytaj także: Warunki zabudowy a parametry drogi publicznej

Nowe przepisy w zakresie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne uszczegóławiają zasady wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych oraz doprecyzowują relacje prawne między wykonawcami tych prac a organami administracji geodezyjnej i kartograficznej. Istotną zmianą jest zniesienie obowiązku zgłoszenia do starosty tyczeń obiektów budowlanych. Ponadto, wprowadzono obowiązek ustanowienia kierownika prac geodezyjnych, legitymującego się uprawnieniami zawodowymi w dziedzinie geodezji i kartografii w przypadku wykonywania każdej z prac geodezyjnych. Nowelizacja przewiduje uproszczenie sposobu pobierania od geodetów opłat za dokumenty potrzebne im do pracy. Ustawa wprowadza opłatę zryczałtowaną za pełen dostęp do materiałów Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego (PZGIK) udostępnianych wykonawcom prac geodezyjnych w związku ze zgłoszeniem wykonywania tych prac, bez konieczności występowania oddzielnie o każdy materiał. Co więcej, nowe regulacje wprowadzają obowiązek przeznaczania wpływów ze sprzedaży map i innych materiałów PZGIK na finansowanie zadań organów Służby Geodezji i Kartografii. Nowością jest możliwość rozpoczęcia realizacji prac geodezyjnych przed dokonaniem zgłoszenia zamiaru ich wykonania do starosty. Zgłoszenia należy jednak dokonać nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia rozpoczęcia prac.

Nowelizacja obejmuje również ewidencję gruntów i budynków, gdzie zniesiono konieczność składania wniosku w celu aktualizacji informacji w rejestrze oraz zmniejszono zakres informacyjny tego rejestru. Nowe przepisy przewidują aktualizowanie informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków na podstawie materiałów znajdujących się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym z urzędu, w drodze czynności materialno-technicznej. Z ewidencji gruntów i budynków wyłączono zbieranie informacji gromadzonych w innych państwowych rejestrach, w tym usunięto obowiązek zbierania danych dotyczących umów dzierżawy, wpisach do rejestru zabytków, informacji, czy obszar jest objęty formą ochrony przyrody oraz danych o wartości katastralnej nieruchomości.

Zakresem zmian objęto także procedurę uzyskiwania uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii. W przypadku śmierci osoby, pod której kierunkiem wykonywane były prace w ramach praktyki zawodowej, osoba je odbywająca będzie mogła potwierdzić odbycie praktyki przez złożenie oświadczenia.

Nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadza obowiązek tworzenia, prowadzenia oraz aktualizacji elektronicznych wersji zbiorów danych przestrzennych dla wszystkich rodzajów aktów planowania przestrzennego. Zmiana przepisów będzie dotyczyć planu zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dotyczy to zarówno nowych aktów, jak również aktów już obowiązujących. Ponadto określono minimalny zakres oraz sposób prowadzenia zbiorów danych przestrzennych dla aktów planowania przestrzennego. Dane dotychczas dostępne na wniosek i za opłatą zostaną udostępnione bezpłatnie na stronie internetowej www.geoportal.gov.pl. Będą to m.in. dane topograficzne, ortofotmapa, dane pomiarowe LIDAR, Numeryczny Model Terenu, dane o osnowach geodezyjnych, podstawowe dane o działkach i budynkach. Wprowadzone rozwiązania mają przyczynić się do powstania jednolitych w skali kraju zbiorów opisujących zasięgi aktów planowania przestrzennego oraz powiązanych z nimi dokumentów. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Cyfryzacji oraz Ministerstwa Rozwoju, upowszechnienie dostępu do danych będzie stanowić fundament dla powstawania innowacyjnych dóbr, usług i produktów, pobudzających rozwój gospodarki poprzez tworzenie nowych miejsc pracy i zachęcanie do inwestycji w biznesie i przemyśle.

Większość znowelizowanych przepisów Ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne wejdzie w życie po trzech miesiącach od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, tj. 31 lipca br. Z kolei przepis wprowadzający obowiązek przeznaczania wpływów ze sprzedaży map i innych materiałów PZGiK na finansowanie zadań organów SGiK zacznie obowiązywać 1 stycznia 2021 roku. Nowe przepisy Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zakresie cyfryzacji planowania przestrzennego wejdą w życie 31 października 2020 roku, zaś tworzenie zbiorów istniejących aktów planistycznych ma potrwać do końca kwietnia 2022 roku. Obecnie Ministerstwo Rozwoju prowadzi konsultacje projektu rozporządzenia w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego. Projekt rozporządzenia określa nową klasyfikację dokumentów planowania przestrzennego oraz uszczegóławia, jakie dane będą musiały być gromadzone.

Szereg regulacji wprowadzonych ustawą ma przyczynić się do ułatwienia dostępu do danych, a w praktyce zapewne do przyspieszenia realizacji prac geodezyjnych i kartograficznych wykonywanych w ramach procesu inwestycyjnego. Zredukowanie formalności pomiędzy geodetą a starostwem powiatowym pozwoli geodecie szybciej otrzymać potrzebne dokumenty. Zaproponowane zmiany mają skrócić czas potrzebny na wykonanie prac geodezyjnych w ramach prowadzonych inwestycji z 2 miesięcy do 18 dni. Zastosowanie przepisów w praktyce pokaże, czy wprowadzone zmiany w znaczący sposób wpłyną na usprawnienie procesu inwestycyjnego.

Marta Polkowska
Specjalista ds. Eksploatacji i Rozwoju Systemu AMRON
Administrator Danych Systemu SARFIN