15 istotnych praw przedsiębiorcy

Przeczytaj także: Własny biznes: jak założyć firmę i przetrwać na rynku?

CHCESZ ZOSTAĆ PRZEDSIĘBIORCĄ?

Myślisz o założeniu własnej firmy? A może już podjąłeś pierwsze kroki i zastanawiasz się co dalej? Czy wiesz na co możesz liczyć i jakie ulgi Ci przysługują? Nasze zestawienie wskaże Ci najlepsze rozwiązania do których masz prawo i możesz śmiało korzystać z przysługujących przywilejów.

1. Pozyskaj dotacje na założenie działalności gospodarczej – dla osób fizycznych

Dla chcących otworzyć działalność gospodarczą na własny rachunek Urzędy Pracy oferują bezzwrotne dotacje w kwotach sięgających ok. 20.000 zł. Warunkiem pozyskania dotacji jest zarejestrowanie się jako bezrobotny i złożenie stosownego wniosku. Istotnym elementem wniosku jest opracowanie biznesplanu, który potwierdzał będzie sensowność gospodarczą nowej działalności, jak i poważne podejście młodego przedsiębiorcy do prowadzenia biznesu. Przy występowaniu o dotację należy jednak pamiętać, że każdy urząd pracy może posługiwać się innym regulaminem, określającym szczegółowe zasady jej przyznawania takie jak: wymagany wkład własny, środki na które dotacja może zostać przeznaczona, oczekiwane zabezpieczenie itp.

2. Korzystaj z ulgi na start – dla osób fizycznych

Ustawa Prawo Przedsiębiorców zapewnia młodym przedsiębiorcom tzw. ulgę na start. Polega ona zwolnieniu przedsiębiorcy z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne (ZUS) przez okres 6 miesięcy od dnia założenia działalności. Podstawowym warunkiem skorzystania z ulgi na start jest podejmowanie działalności gospodarczej po raz pierwszy albo po upływie co najmniej 5 lat od dnia jej ostatniego zawieszenia bądź zakończenia.

Ulga na start nie przysługuje jednak tym przedsiębiorcom, którzy będą wykonywać swoją działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego świadczyli analogiczną pracę w bieżącym lub poprzednim roku w ramach stosunku pracy. Oznacza to, że ulga na start nie dotyczy tzw. przejścia na samozatrudnienie, jeżeli zakres obowiązków nie uległ zmianie.

Po upływie okresu ulgi na start, młodzi przedsiębiorcy mogą na podobnych warunkach skorzystać z obniżonej stawki ZUS (tzw. Małego ZUS-u), która umożliwia opłacanie składek o połowę niższych niż standardowo. Z małego ZUS-u można korzystać przez kolejne 24 miesiące.

3. Rejestruj swoją działalność w CEIDG przez Internet – dla osób fizycznych

Przedsiębiorca uruchamiający działalność gospodarczą powinien, co oczywiste, zarejestrować się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Aby tego dokonać, nie trzeba nawet ruszać się z domu. Rejestracja możliwa jest przez Internet z poziomu stron: firma.gov.pl lub ceidg.gov.pl. Do uwierzytelnienia swojej tożsamości, konieczne jest jednak posługiwanie się profilem zaufanym albo certyfikatem kwalifikowanym (kwalifikowanym podpisem elektronicznym). Na szczęście i tutaj sprawa nie jest trudna, gdyż większość popularnych banków umożliwia korzystanie z usługi profilu zaufanego poprzez swój system bankowości elektronicznej. W efekcie, w przeważającej liczbie przypadków, do założenia działalności gospodarczej przez Internet wystarczać nam będzie konto bankowe.

Informacje wprowadzone do CEiDG są automatycznie przekazywane do ZUS-u, urzędu skarbowego oraz Głównego Urzędu Statystycznego. Dzięki tzw. zasadzie jednego okienka możemy zaoszczędzić sporo czasu i unikniemy uciążliwego „pielgrzymowania” po urzędach.

4. Załóż spółkę przez Internet

Czasy, w których założenie spółki wiązało się obowiązkowa wizytą u notariusza już minęły. Od kilku lat dysponujemy możliwością założenia spółki przez Internet. Odnosi się to do spółki jawnej, spółki komandytowej oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółki zakładamy za pośrednictwem systemu S-24 udostępnianego przez Ministerstwo Sprawiedliwości pod adresem: https://ems.ms.gov.pl.

Przy zakładaniu spółki wszyscy uczestnicy spółki (wspólnicy, członkowie zarządu itp.) muszą mieć możliwość wylegitymowania się za pomocą profilu zaufanego albo certyfikatu kwalifikowanego (kwalifikowanego podpisu elektronicznego). Podobnie jak przy wpisie do CEiDG, profil zaufany można aktywować za pośrednictwem bankowości elektronicznej.

Umowa spółki zakładanej przez Internet ma ustandaryzowany kształt i nie pozwala na wprowadzanie finezyjnych zmian (aczkolwiek dopuszczalne jest późniejsze, swobodne modyfikowanie jej treści w formie tradycyjnej). Zaletą jest jednak szybkość działania, gdyż spółka uzyskuje wpis do Krajowego Rejestru Sądowego oraz wszystkie wymagane numery w przeciągu kilku dni od złożenia prawidłowego wniosku. Ponadto, opłaty uiszczane w tym trybie, są znacznie niższe.

5. Ubiegaj się o wsparcie dla nowych inwestycji

Od maja 2018 r. przedsiębiorcy planujący podjąć nową inwestycję mają prawo ubiegać się o wsparcie polegające na zwolnieniu od podatku dochodowego na zasadach analogicznych, jakie obowiązywały dotychczas tylko w specjalnych strefach ekonomicznych. Wsparcie dotyczy nowych inwestycji tj. inwestycji w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związane z założeniem nowego przedsiębiorstwa, zwiększeniem zdolności produkcyjnej istniejącego przedsiębiorstwa, dywersyfikacją produkcji przedsiębiorstwa przez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w przedsiębiorstwie lub zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa.

Przyznanie wsparcia uzależnione jest od spełniania kryteriów:

• branżowych – czy nowa inwestycja przeprowadzana będzie w sektorze gospodarki objętym wsparciem?
• ilościowych – określających minimalną kwotę kosztów, które należy ponieść na nową inwestycję (progi ustalane są w zależności od stopy bezrobocia w danym obszarze),
• jakościowych – punkty są za przyznawane działania podejmowane w zakresie polityki zrównoważonego rozwoju, badań i rozwoju, struktury zatrudnienia itp.

Bartosz Olszewski – adwokat

JESTEŚ PRZEDSIĘBIORCĄ

Prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą lub jesteś przedsiębiorcą zatrudniającym pracowników? Z pewnością doskonale znasz temat relacji z organami administracji publicznej. Ale czy znasz wszystkie swoje prawa w tym zakresie?

Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców ustanawia szereg zasad, które nakazują, w toku kontaktów na linii przedsiębiorca – organy administracji publicznej, stosować przychylną dla przedsiębiorców wykładnię przepisów prawa.

6. Pamiętaj o zasadzie in Dubio Pro Negotiator, czyli rozstrzygania wątpliwości na Twoją korzyść

Przepisy ustawy (art. 10) mówią, że w przypadku postępowania przed organem administracji publicznej, dotyczącego nałożenia na przedsiębiorcę obowiązku, ograniczenia lub odebrania uprawnienia, gdy pozostają niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organ rozstrzyga je na korzyść przedsiębiorcy (przy czym regulacja ta nie zawsze znajduje zastosowanie – w szczególności gdy postępowanie dotyczy także interesów osób trzecich). Nietrudno oprzeć się wrażeniu, iż wobec tego wątpliwości niejednokrotnie działają na korzyść przedsiębiorcy.
Z kolei, art. 11 Prawa przedsiębiorców nakazuje z kolei rozstrzygać na korzyść przedsiębiorców wątpliwości natury prawnej. W przypadkach, gdy przedmiotem postępowania przed organem jest nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku, ograniczenie lub odebranie uprawnienia, a w sprawie pozostają wątpliwości co do treści normy prawnej, wątpliwości te powinny być rozstrzygane na korzyść przedsiębiorcy. Przy wielokrotnie niedostatecznie precyzyjnych przepisach rangi ustawowej jak i podstawowej, regulacja ta jest bardzo jest istotna. Zarazem jednak i w tym przypadku, przepis ten nie w każdej sytuacji znajdzie zastosowanie.

7. Pewność prawa przede wszystkim

W art. 14 Prawa przedsiębiorców, wskazano, że organ administracji publicznej bez uzasadnionej przyczyny nie odstępuje od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym. Tym samym w przypadku, gdy przedsiębiorcy znana jest praktyka rozstrzygania określonego rodzaju spraw przez dany organ, to może on oczekiwać, iż przy tożsamym lub mocno zbliżonym stanie faktycznym zapadnie jednakowe lub co najmniej wysoce zbliżone rozstrzygnięcie – na przykład podczas wydawania zezwolenia na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych dla punktu sprzedaży zlokalizowanego w pobliżu miejsca, które już uzyskało takie zezwolenie, jak i o podobnym charakterze działalności.

8. Dodatkowe 40 euro od dłużnika - proszę bardzo

Opóźnienie w płatności ze strony kontrahenta niewątpliwie nie jest niczym pozytywnym. Jednak w przypadku, gdy wierzycielem, jak i dłużnikiem w transakcji (rozumianej jako odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością) są przedsiębiorcy, to wierzycielowi przysługuje uprawnienie do uzyskania od swojego dłużnika zryczałtowanej rekompensaty w kwocie 40 euro, gdy dłużnik opóźnia z płatnością i to bez względu na to czy poniósł on szkodę w związku z opóźnieniem (art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. O terminach zapłaty w transakcjach handlowych) .

9. Wyższe odsetki - większe korzyści

Nie wszyscy przedsiębiorcy mają świadomość, iż w przypadku opóźnienia na ich rzecz z zapłatą po stronie ich kontrahenta, którym również jest przedsiębiorcą i, z którym zawarli oni umowę dotyczącą odpłatnego świadczenie usługi lub dostawy towaru (np. umowa o doradztwo księgowe lub umowa sprzedaży), przysługuje im prawo do naliczania odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych od ich należności pieniężnych, w oparciu o art. 7 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. O terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Odsetki te są aż o 2,5 % wyższe niż odsetki ustawowe z opóźnienie i na dzień dzisiejszy wynoszą 9,5 % w stosunku rocznym.

10. Sanacja przedsiębiorstwa

Wyłącznie przedsiębiorcy są uprawnieni, w przypadku gdy wpadną w kłopoty finansowe i staną się niewypłacalni lub zagrożeni niewypłacalnością, do skorzystania z możliwości jakie wiążą się z otwarciem wobec nich tzw. postępowania sanacyjnego, dla którego podstawę prawną stanowi ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne.

Postępowanie to przede wszystkim umożliwia zadłużonemu przedsiębiorcy zawarcie z dłużnikami ,,umowy’’, która będzie regulować na nowo warunki spłaty wierzytelności (np. poprzez rozłożenie ich na raty lub umorzenie odsetek od nich), a także pozwala na ,,anulowanie’’ niekorzystnych umów zawartych z kontrahentami oraz dokonanie restrukturyzacji zatrudnienia jak i majątku wykorzystywanego w prowadzeniu działalności. Postępowanie sanacyjne niewątpliwie w wielu przypadkach pozwala oddalić widmo upadłości firmy.

Mateusz Latosiński – Aplikant adwokacki

BIZNES TO RYZYKO, ale od czego jest prawo!

W biznesie zdarzają się różne sytuacje. Nie zawsze są pełne zysków i spektakularnych sukcesów. Czy wiesz jak poradzić sobie w trudnych sytuacjach? Znasz swoje prawa w zakresie rozstrzygania sporów?

11. Masz prawo do mediacji i arbitrażu

Niemal każdą sprawę można rozwiązać, korzystając z alternatywnych metod rozwiązywania sporu, czyli mediacji i arbitrażu. Stosunkowo rzadko korzysta się z tych metod, tymczasem są one szybsze, tańsze i po spełnieniu odpowiednich procedur, mają moc równą ugodzie sądowej lub wyrokowi sądowemu. Polubowne metody rozwiązywania sporów dają również szanse na złagodzenie konfliktu z kontrahentem dzięki czemu nie zamykamy sobie drogi do współpracy w przyszłości.

12. Prawo do ulgi za złe długi

Czasami wiemy o tym, że nawet wygrana w procesie sądowym na niewiele się zda, bo kontrahent nie ma żadnego majątku, który pozwoliłby odzyskać stracone pieniądze. Możemy wtedy spróbować skorzystać z tzw. ulgi za złe długi. Po spełnieniu odpowiednich warunków przedsiębiorca (wierzyciel) będzie mógł obniżyć VAT należny oraz skorygować podstawę opodatkowania. Wszystko to dzieje się bez udziału dłużnika i nie wymaga od niego jakichkolwiek zgód. Trudno uznać to za pełen sukces w biznesie, ale zabieg ten pozwala na zredukowanie szkody jaką ponieśliśmy w związku z chybioną transakcją.

13. Prawo do wsparcia ze strony Rzecznika Przedsiębiorców

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców jest stosunkowo nowym organem, którego celem jest wspieranie mikro, małych i średnich przedsiębiorców w relacjach pomiędzy nimi a szeroko pojętymi organami władzy publicznej. W ramach przyznanych mu kompetencji, Rzecznik może żądać wyjaśnień, zapoznawać się z aktami i dokumentami w sprawach konkretnych przedsiębiorców; wspierać przedsiębiorców na etapie postępowania administracyjnego, kierować skargi do sądu administracyjnego, a także zwracać się o wydanie rozstrzygnięcia istotnego zagadnienia do Naczelnego Sądu Administracyjnego lub Sądu Najwyższego. Jego kompetencje są więc dosyć szerokie. Jeśli przedsiębiorca w swojej codziennej działalności będzie napotykał istotne problemy w relacjach z organami władzy publicznej, może w każdej chwili liczyć na wsparcie Rzecznika Przedsiębiorców.
Oczywiście Rzecznik nie zawsze będzie mógł pomóc. Nie wyręczy też przedsiębiorców we wszystkich bolączkach związanych z prowadzonym biznesem. Niemniej jednak, dzięki niemu przedsiębiorcy uzyskali wsparcie w rozwiązywaniu chociaż części problemów, z którymi zmagają się na co dzień.

14. Prawo do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki

Nie od dzisiaj wiadomo, że sprawy sądowe mogą trwać bardzo długo. Nie zawsze jest to jednak wina stron, ale długotrwały proces może wynikać również ze złej organizacji pracy sądu albo liczby spraw, które do niego wpływają. Jeśli więc nasza sprawa trwa w sądzie dłużej niż to konieczne dla jej wyjaśnienia, to przepisy dają możliwość złożenia skargi na przewlekłość postępowania i uzyskania swoistej rekompensaty wynoszącej od 2000 do 20 000 zł. Kwoty jakie można uzyskać nie są zbyt wysokie i ich przyznanie raczej nie poprawi sytuacji wymiaru sprawiedliwości, ale może będzie podstawą do przemyśleń co do tego jak należy zorganizować wymiar sprawiedliwości w sposób, by rozpoznanie sprawy nie było kwestią lat. Przepisy dotyczące skargi na prace sądu stosuje się również w stosunku do komorników oraz organów postępowanie przygotowawczego.

15. Prawo do dotacji unijnych

Polscy przedsiębiorcy nie mają problemów z korzystaniem z funduszy unijnych. Nie zmienia to jednak faktu, że zawsze może być lepiej. W całym kraju uruchomione są punkty udzielające informacji o jakiego rodzaju dofinansowanie możemy się ubiegać i jakie są zasady jego przyznawania. Warto podjąć ten wysiłek, bo może dzięki niemu uda się rozwinąć biznes, aby być bardziej konkurencyjnym nie tylko na naszym rodzimym rynku, ale również na pozostałych rynkach.

Adam Mura - adwokat