Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa - nowe regulacje

Przeczytaj także: Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa - zmiany od 4 września 2018

Analizowane zmiany mają na celu ustanowienie minimalnego standardu w zakresie zasad ochrony informacji poufnych przedsiębiorstwa, a konsekwencji wzmocnienie pozycji przedsiębiorców przed nieuczciwą konkurencją.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że ustawa nowelizująca poszerzyła zakres przedmiotowy definicji czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa o czynność pozyskiwania cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.

W praktyce oznacza to, że sankcjonowane będą takie czynności jak pozyskiwanie (np. kopiowanie) dokumentów jak również plików elektronicznych. Uzasadnieniem powyższego rozwiązania jest dostosowanie definicji z omawianego czynu nieuczciwej konkurencji również do treści porozumienia w sprawie handlowych aspektów własności intelektualnej którego stroną Polska pozostaje.

Nowelizacja doprecyzowała jednocześnie kiedy pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa będzie niedopuszczalne. Pozyskanie takich informacji będzie uważane za bezprawne w każdym przypadku, jeżeli nastąpi bez zgody uprawnionego do rozporządzania informacjami i jednocześnie wynikać będzie z nieuprawnionego dostępu, przywłaszczenia lub kopiowania dokumentów, przedmiotów, materiałów, substancji lub plików elektronicznych.

Co więcej, z definicji czynu polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa usunięto czynność „przekazania” informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Zmiana ta argumentowana jest szeroką interpretacją pojęcia czynności „ujawniania”, które niejako pochłania w sobie czynność „przekazania”.

W wyniku nowelizacji zaostrzono również odpowiedzialność pracowników za ujawnienie tajemnicy pracodawcy poprzez usunięcie art. 11 ust. 2 uznk, zgodnie z którym analizowany czyn nieuczciwej konkurencji obejmował co do zasady również pracowników lub osoby świadczące pracę na podstawie innego stosunku prawnego, jednakże z ograniczeniem do trzech lat od ustania ww. stosunków prawnych.

Powyższe oznacza, że pracownicy oraz osoby świadczący pracę na podstawie innego stosunku prawnego będą zobowiązani zachować tajemnicę przedsiębiorstwa bez ograniczenia czasowego. Dotychczasowa regulacja niejako ograniczała ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa. Przyjęte rozwiązanie zasługuje na pozytywną ocenę w szczególności z punktu widzenia interesów pracodawców.

Ustawa nowelizująca podniosła również wobec przedsiębiorców poziom wymagań niezbędnych do uzyskania ochrony informacji. Dotychczas, celem uzyskania ochrony przedsiębiorca musiał podjąć działania „niezbędne” w celu zachowania poufności informacji. W wyniku nowelizacji przedsiębiorca będzie musiał podjąć nie tylko działania „niezbędne” ale i podjęte „przy zachowaniu należytej staranności”.

Jednocześnie nowelizacja wskazała w uznk wiele sytuacji, w których ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa informacji nie będzie stanowić czynu nieuczciwej konkurencji np. gdy nastąpi to w celu ochrony uzasadnionego interesu chronionego prawem, w ramach korzystania ze swobody wypowiedzi lub w celu ujawnienia nieprawidłowości, uchybienia, działania z naruszeniem prawa dla ochrony interesu publicznego lub gdy ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa wobec pracowników w związku z pełnieniem przez nich funkcji na podstawie przepisów prawa będzie niezbędne dla prawidłowego wykonywania tych funkcji.

W powyższym zakresie nowelizacja pozostaje niejako w sprzeczności z ideą wprowadzanych zmian, które mają na celu wzmocnienie ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa. Powyższe przesłanki mają charakter nieokreślony i w praktyce mogą generować problemy interpretacyjne, co w konsekwencji może doprowadzić do osłabienia ochrony informacji przedsiębiorców. W tym też zakresie należy oczekiwać aż orzecznictwo sądów wskaże pewną praktykę interpretacyjną.

Nowelizacja uzupełnia również dyspozycję art. 18 uznk dotyczącego sankcji cywilnoprawnych w przypadku ustalenia, że został dokonany czyn nieuczciwej konkurencji polegający na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa.

Zgodnie z nową regulacją sąd będzie uprawniony do nałożenia na pozwanego obowiązku podania wyroku do publicznej wiadomości w sposób oraz w zakresie oznaczonym przez sąd. Wskazana norma przyzna sądom niejako pole uznaniowości w zależności od oceny wszystkich okoliczności sprawy, w tym również w zależności od działania pozwanego w dobrej lub złej wierze.

Ponadto sąd, zamiast orzekać wobec pozwanego zakazu wykorzystywania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub innych zakazów bądź nakazów przewidzianych w uznk, będzie uprawniony do nałożenia na pozwanego (na jego wniosek) obowiązek zapłaty na rzecz powoda rekompensaty pieniężnej. Powyższe rozwiązanie należy potraktować jako wyjście naprzeciw pozwanym, w przypadku bowiem pozyskania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w dobrzej wierze, sąd będzie uprawniony do nieuwzględnienia żądania powoda w zamian za zasądzenie określonej sumy pieniężnej.

Ponadto, w razie naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa powód może żądać zamiast odszkodowania opisanego powyżej, naprawienia szkody poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez powoda zgody na korzystanie z informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.

Na koniec należy zwrócić uwagę na zmianę związaną z okresem przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody w sytuacji gdy analizowany czyn nieuczciwej konkurencji stanowić będzie zbrodnię albo występek. Co do zasady roszczenia z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat. Jednakże, jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji polegający na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa będzie stanowić jednocześnie zbrodnię albo występek to termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody nie będzie mógł się skończyć później niż z upływem dwudziestu lat od dnia popełnienia przestępstwa.

Powyższy zabieg polega na odsunięciu granicy zakończenia biegu trzyletniego terminu przedawnienia roszczeń odszkodowawczych do dwudziestu lat od dnia, w którym przestępstwo zostało popełnione.