Co daje nowa ustawa o obrocie instrumentami finansowymi?

Przeczytaj także: Prawo UE: nowe przepisy przeciwdziałające nadużyciom na rynku kapitałowym

Zgodnie z nowelizacją art. 74b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, rozszerzono definicję przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych w ten sposób, że objęto nią przekazywanie do emitenta zapisu np. na obligacje. Przyjmującym i przekazującym zlecenie w praktyce jest najczęściej dom maklerski. To na zlecenie emitenta dom maklerski organizuje proces emisyjny.

Zgodnie z uzasadnieniem do ustawy zmiana ta miała m. in. wpłynąć na poprawę przejrzystości i czytelności przepisów. Powyższa regulacja oznacza konieczność nadania przez profesjonalnego pośrednika statusu klienta również inwestorom obejmującym instrumenty finansowe w ramach oferty prywatnej, przykładowo inwestorom obejmującym obligacje. Dotychczas status ten posiadał jedynie emitent. Po zmianie dom maklerski powinien wyważyć interesy zarówno emitenta jak i inwestora, innymi słowy stać na ich straży.

Wydaje się, że rozwiązanie to prowadzić miało do zwiększenia ochrony inwestorów, którzy otrzymując status klienta, zostali objęci szeregiem gwarancji zawartych w ustawie. W praktyce zmiana ta realnie nie polepszyła sytuacji inwestorów realizujących swoje uprawnienia za pośrednictwem sądów powszechnych przeciw nierzetelnym emitentom, którzy nie spłacają swoich zobowiązań.

Nadanie statusu klienta nie spowodowało wykreowania nowej kategorii odpowiedzialności cywilnej profesjonalnego pośrednika i w tym zakresie inwestorzy muszą polegać na zasadach ogólnych wyrażonych w kodeksie cywilnym. Inwestorom pozostaje możliwość zbadania procesu sprzedaży m. in. czy był rzetelny. W przypadku potwierdzenia obaw inwestora, może on złożyć wniosek do Rzecznika Finansowego lub złożyć pozew w sądzie, jeśli działanie domu maklerskiego wyrządziło inwestorowi szkodę.

Jakub Wikiera, radca prawny kierujący