Uchwała gminy – kto może ją zaskarżyć?

Przeczytaj także: Sesja rady gminy - jak zapadają uchwały?

Jawność obrad i głosowania

Kolejną niezmiernie istotną kwestią, o której musi pamiętać inwestor jest obowiązująca zasada jawności obrad i głosowania (art. 11b u.s.g.). Ograniczenia jawności mogą wynikać tylko i wyłącznie z przesłanek zawartych w ustawach odrębnych. Jawność działania organów gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji rady gminy. Zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut gminy. Warto jednak mieć na uwadze, że statut nie może jednak wyłączać zasady jawności działania gminy w rozumieniu przykładowo ograniczania możliwości dostępu do jakiegoś dokumentu. W konsekwencji inwestor ma prawo do kwestionowania takich działań gminy, które zmierzać będą do obejścia tego przepisu – przykładowo sytuacja, w które gmina w swoim statucie sama nada sobie uprawnienie do przeprowadzenia tajnego glosowania nad sprawą należącą do jej właściwości – wyjaśnia Bartosz Antos z portalu www.grunttozysk.pl.

Kiedy uchwały mogą wejść w życie?

Uchwały rady stanowiące akty prawa miejscowego, aby mogły wejść w życie, wymagają publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych – akty normatywne, które zawierają przepisy powszechnie obowiązujące ogłaszane są w dziennikach urzędowych oraz wchodzą w życie po upływie 14 dni, licząc od dnia ich ogłoszenia. Podana reguła nie obowiązuje jeśli dany akt zawiera przesłankę określająca inny termin jego wejścia w życie.

Jeśli natomiast podejmowane przez radę gminy uchwały nie są aktami prawa miejscowego, co do zasady, wchodzą one w życie dokładnie w dniu ich podjęcia – chyba, że w ramach uchwały wyznaczony został inny termin.

Inwestor powinien także pamiętać, że na podstawie art. 28 ust. 2 u.s.g. na wójcie, burmistrzu lub prezydencie miasta ciąży obowiązek prowadzenia elektronicznego zbioru aktów prawa miejscowego, które zostały ustanowione przez gminę.

Dodatkowo, co bezpośrednio wynika z ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, uchwały rady gminy muszą być udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej. Inwestor, który zauważy uchybienia w wykonywaniu takich obowiązków, powinien zainterweniować.

Kto może zaskarżyć uchwałę?

W myśl art. 101 u.s.g., każdy, czyj z jakichkolwiek względów interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone poprzez podjęcie przez organ danej uchwały w sprawie administracji publicznej może – ale tylko po bezskutecznym uprzednim wezwaniu do usunięcia owego naruszenia – zaskarżyć taką uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Podjęta uchwała, innymi słowy, musi rodzić dla osoby skarżącej konkretne konsekwencje prawne, które obligatoryjnie muszą zostać wykazane w złożonej skardze.

Skargę na uchwałę lub zarządzenie, można wnieść do sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy wyrażą na to pisemną zgodę. Nie można jednak od razu kierować sprawy na drogę sądową. Należy dać radzie gminy szansę na dobrowolne usunięcie przesłanek naruszających przepisy prawa jakie znalazły się w kwestionowanej ustawie.

Kolejna kwestia to właściwe rozumienie zawartej w art. 101 u.s.g. przesłanki o naruszaniu interesu skarżącego. Naruszenie interesu prawnego należy przede wszystkim łączyć z sytuacją, gdy decyzja organu narusza przepisy jakiejś ustawy – czyli przykładowo zgodnie z przesłankami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym każdy ma prawo do zagospodarowania terenu, do którego ma tytuł prawny. Jeśli zatem decyzja rady nakłada na inwestora ograniczenia, które wcześniej nie wynikały bezpośrednio z regulacji ustawowych, zakłada się, że podjęta przez gminę uchwała lub zarządzenie naruszają interes prawny właściciela nieruchomości.