Dane osobowe przedsiębiorców w CEIDG bez ochrony?

Przeczytaj także: Czy dane osobowe przedsiębiorcy podlegają ochronie?

W dniu 19 maja 2016 r., po niemal 8-miesięcznym vacatio legis w życie weszły przepisy nowelizujące ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Zmiana ta, choć nie dotyczyła ustawy o ochronie danych osobowych, przewraca do góry nogami system ochrony danych osobowych osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG. Dodany do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej art. 39 b wyłącza w znacznej części spod regulacji ustawy o ochronie danych osobowych wszelkie dane i informacje o przedsiębiorcach udostępnione w CEIDG. Jest to więc częściowy powrót do stanu prawnego sprzed 1 lipca 2011 r., kiedy to na gruncie obowiązujących jeszcze wówczas przepisów ustawy - Prawo działalności gospodarczej, dane przedsiębiorców ujawnione w rejestrach prowadzonych przez starostów nie podlegały ochronie prawnej jako dane osobowe. Co jednak tak dokładnie się zmieniło?

Zmiany, zmiany, zmiany

Najistotniejsza zmiana dotyczy braku konieczności oparcia procesu przetwarzania danych osobowych na jednej z przesłanek, o których mowa w art. 23 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Zgodnie z treścią tego przepisu przetwarzanie danych osobowych, a więc wykonywanie na nich jakichkolwiek operacji jest dopuszczalne o ile osoby których dane dotyczą wyraziły w tym zakresie stosowną zgodę, operacja przetwarzania jest konieczna do zrealizowania obowiązku lub uprawnienia wynikającego z przepisów prawa, bądź też uzasadnia ją konieczność realizacji usprawiedliwionego celu administratora danych. W świetle omawianej nowelizacji, podmioty przetwarzające dane osobowe przedsiębiorców zwolnione zostały z obowiązku oparcia się o którąkolwiek z ustawowych przesłanek. Ten stan rzeczy powodować będzie w dłuższej perspektywie również dalej idące konsekwencje.

Przetwarzanie danych osobowych przedsiębiorców na nowych zasadach to jednak nie tylko brak konieczności uzyskania zgody na przetwarzanie danych, czy nawet wykazania istnienia usprawiedliwionego interesu przetwarzającego, wyrażającego się chociażby w chęci zbudowania bazy marketingowej. Wyłączenie danych dotyczących przedsiębiorcy spod ochrony powoduje, że przetwarzający dane osobowe nie jest związany celem, dla którego dane zebrał. Co to oznacza w praktyce? Tworzenie i obrót komercyjnymi bazami danych zawierających informacje o przedsiębiorcach nie będzie w zasadzie w żaden sposób limitowane, a co więcej, brak będzie mechanizmów prawnych pozwalających zainteresowanym na usunięcie danych z takiej bazy.

Trzeba bowiem pamiętać, że ustawa o ochronie danych osobowych, choć pozwala na tworzenie np. marketingowych baz danych, to obwarowuje takie operacje szeregiem ograniczeń i obowiązków. W szczególności dotyczy to obowiązku informacyjnego, tj. obowiązku informowania osoby, której dane dotyczą o fakcie umieszczenia danych osobowych w bazie oraz o podmiocie administrujących takim zbiorem. Wiąże się to również bezpośrednio z przysługującym zainteresowanemu prawem do złożenia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, który to sprzeciw jest dla administratora wiążący.

Przedsiębiorca wpisany do CEIDG z uprawnienia tego już nie skorzysta.

Są jednak granice…

Nie wszystkie jednak dane przedsiębiorcy będą wyłączone spod ochrony na gruncie ustawy o ochronie danych osobowych. Przepis art. 39 b ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wyraźnie wskazuje, że chodzi jedynie o informacje i dane udostępnione w CEIDG. Tym samym adres zamieszkania przedsiębiorcy, prywatny numer telefonu, czy adres e-mail, chronione będą na starych zasadach. Niemniej jednak, podkreślić trzeba, że nałożony na przedsiębiorców wymóg udostępnienia w CEIDG numeru PESEL, znacznie ograniczy sferę prywatności osób, które prowadzą działalność gospodarczą.