Zmiany w prawie 2015-2016

Przeczytaj także: Przepisy prawne: najważniejsze zmiany XI 2015 r.

Duża konkurencja i zwiększający się wpływ prawników na strategie klientów

Rynek usług prawnych jest wysoce konkurencyjny. Wymusza to na kancelariach nieustanną dbałość o utrzymanie wysokiej jakości obsługi oraz poszukiwanie obszarów, w których mogą się wyróżnić. W 2015 r., podobnie jak w latach poprzednich, zauważalny był trend specjalizacji kancelarii. Dzięki specjalizacji, mogą one lepiej odpowiadać na różnorodne potrzeby klientów. Stopniowej zmianie ulegała również rola zewnętrznych kancelarii. Klienci oczekiwali od nich nie tylko interpretacji przepisów, ale też konkretnych propozycji działań przekładających się na strategię biznesową. Trend ten będzie dostrzegalny również w kolejnych latach.

Schoenherr jest kancelarią świadczącą usługi doradztwa prawnego dotyczące obszaru inwestycji oraz transakcji transgranicznych. Tradycyjnymi źródłami pracy w minionym roku były dla nas rynki fuzji i przejęć, nieruchomości oraz finansowania. Jednocześnie obserwowaliśmy rozwój innych obszarów niż doradztwo transakcyjne, w szczególności prawa konkurencji, kwestii publiczno-prawnych czy przeciwdziałania nadużyciom w przedsiębiorstwach. Spodziewamy się, że będą one w dalszym ciągu zyskiwać na znaczeniu. – mówi Paweł Halwa, Partner Zarządzający w warszawskim biurze kancelarii Schoenherr.

Rynek prawny w Polsce w 2015 r. -podsumowanie

Analizując istotne zmiany prawne z 2015 r., kancelaria Schoenherr zwraca uwagę na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z marca 2015 r. Uznał on za niezgodne z konstytucją niektóre przepisy Ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, co ma duże znaczenie dla rynku nieruchomości w Polsce. Trybunał ograniczył krąg podmiotów mogących domagać się przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, eliminując z niego prawie wszystkie osoby prawne. W rezultacie osoby te mogą jedynie wnioskować o sprzedaż prawa własności nieruchomości, ale właściciel nieruchomości (Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego) nie musi takiego wniosku uwzględnić. W związku z pojawiającymi się od dłuższego czasu postulatami wyeliminowania prawa użytkowania wieczystego, rynek oczekuje zastąpienia niekonstytucyjnych przepisów nowymi regulacjami.

W lipcu 2015 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu postępowania karnego. Zmiany objęły w głównej mierze postępowanie dowodowe. Celem reformy procedury karnej było doprowadzenie do wymuszenia większej aktywności stron postępowania – przede wszystkim prokuratora i obrońcy, przy jednoczesnym zmniejszeniu roli sądu w przeprowadzaniu dowodów. Inicjatywa dowodowa przysługiwać miała głównie stronom, sąd zaś uzyskał możliwość przeprowadzenia dowodu z urzędu jedynie w wyjątkowych przypadkach.

Zmiany miały na celu przyspieszenie postępowania oraz zwiększenie zasady kontradyktoryjności. Wprowadzono większą aktywność stron, zmniejszając aktywność sądu w przeprowadzaniu postępowania dowodowego.

Zmieniono również Ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, z której obecnie wynika wprost, że miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego powinny określać miejsca, w których mogą być lokowane obiekty handlowe o powierzchni sprzedaży powyżej 2 tys. metrów kwadratowych (tzw. wielkopowierzchniowe obiekty handlowe). Zmiana miała na celu zakończenie wieloletniego sporu o to, czy do wybudowania takiego obiektu konieczne jest uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego czy wystarczy decyzja o warunkach zabudowy. Niestety, ustawodawca nie określił skutków tej zmiany dla obowiązujących planów oraz już wydanych decyzji o warunkach zabudowy, co powoduje, że spór jest rozstrzygnięty tylko częściowo.