Prace wzbronione kobietom

Przeczytaj także: Ochrona pracy kobiet

Do prac wzbronionych kobietom należą prace:

1. pod ziemią, poniżej poziomu gruntu i na wysokościach
2. wymagające znacznego wysiłku fizycznego i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała(w przemyśle ciężkim, budownictwie)
3. narażające na chemiczne zatrucie lub promieniowanie jonizujące, w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi
4. niebezpieczne (np. przy materiałach wybuchowych)
5. wywołujące wibracje ciała (traktorach, przy obsłudze maszyn do obróbki drewna)
6. w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu
7. w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym
8. grożące ciężkimi urazami fizycznymi i psychicznymi.

Pracodawca może w regulaminie pracy dowolnie rozszerzyć wykaz groźnych dla ciężarnej zajęć. Mogą być to np. prace związane z nowymi technologiami, których wpływ na zdrowie kobiety i dziecka nie jest do końca poznany. Z art. 176 wynika, że pracownica nie może być zatrudniona w warunkach szczególnie szkodliwych wymienionych w rozporządzeniu nawet za swoją zgodą. Przepis ten jest bezwzględnie obowiązujący.

Pracownica, która otrzymała polecenie wykonania pracy wzbronionej kobietom, nie ma obowiązku jej wykonania. Zatrudnianie kobiet przy pracach objętych wykazem prac wzbronionych kobietom, stanowi naruszenie przepisów o ochronie pracy kobiet - grozi grzywną.

Ochrona pracy kobiet w związku z macierzyństwem

Przepisy normujące ochronę pracy kobiet w związku z macierzyństwem zmierzają do:

1. ochrony organizmu kobiety przed szkodliwym wpływem pracy na jej zdrowie w okresie ciąży

2. do uchronienia płodu przed niebezpieczeństwami, jakie dla jego rozwoju może stważać praca uciążliwa dla kobiety ciężarnej

3. zapewnienia pracownicy warunków niezbędnych do pełnego sprawowania obowiązków macierzyńskich w pierwszych tygodniach życia noworodka

4. do zapewnienia pracującej matce warunków umożliwiających dalsze wychowanie dziecka

Wzmożona ochrona pracy kobiet polega na:

1. zwolnieniu kobiet ciężarnych od obowiązku wykonywania pracy szkodliwej dla zdrowia, nadmiernej - wykonywanej w nocy i poza stałym miejscem zatrudnienia

2. udzielaniu kobietom zwolnień od pracy i przerw w świadczeniu pracy w związku z ciążą oraz pielęgnacją i wychowaniem dziecka - urlopu macierzyńskiego i wychowawczego

3. wzmocnienie trwałości stosunku pracy i ochrony przed jego zmianą.

W przypadku, gdy pracownica wykonuje prace uznane za niedopuszczalne dla kobiet w ciąży, bądź prace, których nie powinna wykonywać według orzeczenia lekarskiego pracodawca jest obowiązany przenieść ją do innej pracy, a gdy jest ona niżej wynagradzana przysługuje dodatek wyrównawczy - ma on zapewnić pracownicy pełną rekompensatę zmniejszenia zarobków nie wyłączając nawet stale otrzymywanego na poprzednim stanowisku dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Po ustaniu przyczyn uzasadniających przeniesienie kobiety ciężarnej do innej pracy pracodawca obowiązany jest zatrudnić ją ponownie przy pracy określonej w umowie.

Zgodnie z nowelizacją kodeksu pracy pracownicy w ciąży nie wolno zatrudnić w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej, natomiast bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy, a także w przerywanym systemie czasu pracy. Taka sankcja istnieje także w stosunku do kobiet opiekujących się dzieckiem w wieku do lat 4.


Stan prawny na 19.10.2004


Współautor: Małgorzata Szulc, Most Wanted!