Praca w święto: kiedy jest możliwa?

Przeczytaj także: Praca w niedziele i święta - zmiany

Niezależnie od tego, Kodeks pracy określa szczególne przypadki, w których praca w święto jest możliwa. Chodzi o pracę świadczoną:

• w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
• w ruchu ciągłym,
• przy pracy zmianowej,
• przy niezbędnych remontach,
• w transporcie i w komunikacji,
• w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych,
• przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
• w rolnictwie i hodowli,
• w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta,
• przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w:
  • zakładach świadczących usługi dla ludności,
  • gastronomii,
  • zakładach hotelarskich,
  • jednostkach gospodarki komunalnej,
  • zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
  • jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę,
  • zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku
• przy wykonywaniu prac:
  • polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, odbieranych poza Polską, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, niedziele i święta w Polsce są u odbiorcy dniami pracy, oraz
  • zapewniających możliwość świadczenia tych usług (np. obsługa IT itp.).

W zamian za pracę wykonywaną w święto pracownik w pierwszej kolejności ma prawo do otrzymania innego dnia wolnego w ciągu danego okresu rozliczeniowego. Jeżeli natomiast pracownik nie otrzyma w zamian za pracę w święto dnia wolnego, należy mu się dodatek z tego tytułu (100% wynagrodzenia za każdą godzinę). Należy jednak pamiętać, iż zapłata dodatku zamiast dnia wolnego możliwa jest dopiero wówczas, gdy po stronie pracodawcy nie ma możliwości udzielenia dnia wolnego.

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Oznacza to, iż za święto przypadające w dniu 1 listopada (w niedzielę) oraz 11 listopada (w środę), pracodawca nie będzie miał obowiązku udzielać pracownikowi dnia wolnego. Okazją do oddania dnia wolnego będzie święto przypadające 26 grudnia, czyli drugi dzień świąt Bożego Narodzenia.

Dzień wolny z tytułu święta przypadającego w sobotę dla pracowników zatrudnionych przez przeciętnie 5 dni w tygodniu pracodawca powinien wyznaczyć w przyjętym u siebie okresie rozliczeniowym. Może to nastąpić zarówno przed dniem świątecznym obniżającym wymiar czasu pracy, jak też po takim dniu.