Elektroniczne zwolnienie lekarskie i inne zmiany w prawie w lipcu 2015

Przeczytaj także: Znowelizowany Kodeks pracy i inne zmiany w prawie w sierpniu 2015

1. Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W dniu 1 lipca 2014 r. Prezydent RP Bronisław Komorowski podpisał ustawę z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Nowelizacja ma na celu doprecyzowanie zasad waloryzacji kwot należnych z tytułów określonych w ustawie i wprowadza w życie zasadę, iż waloryzacja kwot należnych z tytułów określonych w ustawie dokonywana ma być z zastosowaniem wskaźników zmian cen nieruchomości sklasyfikowanych w rejestrze cen i wartości nieruchomości, z uwzględnieniem danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków. Wskaźniki takie mają być ogłaszane w terminie 4 miesięcy od zakończenia kwartału, którego dotyczą, dla poszczególnych rodzajów nieruchomości oraz z podziałem na województwa, przy czym ustawa nie określa terminu początkowego, od którego Prezes GUS taki obowiązek ma realizować. Ustawa przewiduje jednocześnie stosowanie wskaźnika zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych, w przypadku gdy dla danego rodzaju nieruchomości nigdy nie ogłoszono wskaźnika zmian cen nieruchomości.

Nowelizacja doprecyzowuje obowiązki rzeczoznawców majątkowych w zakresie sporządzania wyciągów z operatów szacunkowych, skraca do 2 miesięcy termin przekazywania wyciągów z operatów szacunkowych oraz wprowadza zmianę sposobu przekazywania wyciągów – zgodnie z przyjętą ustawą wyciągi takie mają być przekazywane do właściwych starostów w postaci elektronicznej za pomocą platformy ePUAP.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 16 października 2015 roku, z wyjątkiem przepisu dotyczącego określenia przez ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa wzoru wyciągu z operatu szacunkowego (wskazanego w art. 158 ust. 2 ustawy), który wszedł w życie z dniem 16 lipca 2015 roku.

2. Zmiana ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W dniu 1 lipca 2015 roku Prezydent Komorowski podpisał również ustawę z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Podstawowym celem nowelizacji jest dostosowanie przepisów polskiego prawa do postanowień dyrektywy UE w zakresie ujednolicenia sposobu obliczania czasu ochrony autorskich praw majątkowych do utworu muzycznego ze słowami, wydłużenie czasu ochrony praw pokrewnych (praw do artystycznych wykonań i do fonogramów) z 50 do 70 lat od momentu publikacji lub rozpowszechnienia w inny sposób przedmiotów tych praw oraz zapewnienia artystom wykonawcom odpowiedniej ochrony ich praw przez cały okres ich życia.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw RP.

3. Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych.

W dniu 3 lipca 2015 roku została podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 15 maja 2015 roku o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Nowelizacja modyfikuje reguły określające podstawy otrzymywania zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku: z tytułu urodzenia dziecka, z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, z tytułu samotnego wychowywania dziecka, z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego oraz z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Nowelizacja wprowadza rozwiązania, zgodnie z którym przekroczenie kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń rodzinnych nie powoduje utraty prawa do świadczeń. Po wejściu w życie ustawy przekroczenie dochodu spowoduje, pomniejszenie otrzymywanych świadczeń o kwotę przekroczenia progu uprawniającego do świadczeń rodzinnych. Świadczenia będą wypłacane w wysokości różnicy między przysługującą łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód pomnożoną przez liczbę osób w danej rodzinie. Przekroczenie nie może być wyższe niż suma otrzymywanych świadczeń. Wypłata świadczenia może nastąpić, jeżeli ustalona kwota będzie wyższa lub równa 20 zł.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku.

4. Nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz ustawy o wspieraniu przedsiębiorców dotkniętych skutkami powodzi z 2010 roku.

W dniu 3 lipca 2015 roku została także podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz ustawy o wspieraniu przedsiębiorców dotkniętych skutkami powodzi z 2010 r.

Nowelizacja modyfikuje dotychczasowe zasady spłaty pożyczek udzielanych przedsiębiorcom poszkodowanym w wyniku powodzi. Zmiany dotyczą w szczególności: uchylenia przepisu ustanawiającego weksel in blanco jako zabezpieczenie udzielonej przedsiębiorcy pożyczki; wprowadzenia przepisu pozwalającego, aby w uzasadnionych przypadkach, na wniosek przedsiębiorcy oraz za zgodą funduszu pożyczkowego, dopuszczalne było dokonywanie zmian pomiędzy wydatkami finansowanymi ze środków otrzymanej pożyczki; określenia zasad postępowania w przypadku niewykorzystania pożyczki w całości lub w części; przyjęcia, że fundusz pożyczkowy i przedsiębiorca będą ustalali harmonogram spłaty pożyczki, z możliwością jego zmiany w szczególnie uzasadnionych przypadkach; okres karencji w spłacie będzie wynosił 9 miesięcy, a okres spłaty pożyczki przez przedsiębiorcę nie będzie mógł przekroczyć 3 lat od dnia zawarcia umowy pożyczki; przyjęcia zasady, że przedsiębiorca, który nie udostępni dokumentacji związanej z wykorzystaniem pożyczki lub nie rozliczy jej w terminie, będzie obowiązany do zwrotu pożyczki albo jej nierozliczonej części wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia zawarcia umowy pożyczki oraz enumeratywnego wskazania przypadków, kiedy należności funduszu pożyczkowego z tytułu niespłaconych lub niezwróconych pożyczek lub ich części będą mogły zostać umorzone w całości lub w części.

Ustawa weszła w życie z dniem 6 sierpnia 2015 roku.

5. Nowelizacja ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

W dniu 7 lipca 2015 roku została także podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw.

Nowelizacja wprowadza elektroniczną formę zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy. Celem ustawy jest usprawnienie wszystkich działań związanych z procesem poświadczania czasowej niezdolności do pracy, od wystawiania zaświadczeń lekarskich, przekazywania ich do ZUS-u, doręczania płatnikowi, po dokumentowanie prawa do zasiłków czy w ogóle postępowanie w sprawach ustalania prawa do zasiłków oraz dostępu do danych o pacjencie niezbędnych do wystawienia zaświadczenia. Skutki zmian są szerokie, dotyczą zarówno ZUS-u, jak i płatników oraz ubezpieczonych.

Forma zaświadczenia lekarskiego jako dokumentu elektronicznego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP została przyjęta w ustawie jako zasada, ale przejściowo, tj. nie dłużej niż do 31 grudnia 2017 r., będą mogły funkcjonować równolegle obecnie obowiązujące zasady dotyczące formy wystawiania zaświadczeń. Na płatników składek na ubezpieczenie chorobowe został nałożony obowiązek założenia, za pomocą systemu teleinformatycznego udostępnianego bezpłatnie przez ZUS, profilu informacyjnego płatnika.

Obok zaświadczenia lekarskiego w formie dokumentu elektronicznego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP przewidziano wydruk z systemu teleinformatycznego wystawionego zaświadczenia lekarskiego, w przypadku gdy płatnik nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek, a także w razie niemożliwości dostępu do internetu – zaświadczenie wystawia się wówczas na formularzu wydrukowanym z systemu teleinformatycznego, zaś obie w/w formy zaświadczeń muszą zostać opatrzone podpisem i pieczątką lekarza wystawiającego. Nowelizacja zawiera ponadto uregulowania dotyczące ewentualnego błędu w wystawionym zaświadczeniu, a także przechowywania zaświadczeń przez 3 lata.

Druga grupa zmian wprowadzonych ustawą odnosi się do sposobu obliczania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (analogicznie dla świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego) w przypadku krótszego niż 12 miesięcy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przez osoby prowadzące działalność pozarolniczą, zmierzając do uniemożliwienia nadużywania przez nie swojego prawa w niektórych sytuacjach (przerywanie okresu ubezpieczenia chorobowego, które ma charakter dobrowolny, ponowne przystępowanie do tego ubezpieczenia, z zadeklarowaniem wysokiej składki za krótki okres ubezpieczenia w celu uzyskania wysokich świadczeń). Art. 22 wprowadza przepis przejściowy dla zasiłków chorobowych, wyrównawczych, macierzyńskich i opiekuńczych oraz dla świadczenia rehabilitacyjnego , do których prawo powstało przed zmianą opisaną wyżej, zgodnie z którym wypłaca się je na zasadach i w wysokości dotychczasowej.

Trzecia grupa zmian rozszerza krąg uprawnionych do zasiłku macierzyńskiego, zabezpieczając prawo ubezpieczonego ojca lub ubezpieczonego członka najbliższej rodziny, w przypadku śmierci matki dziecka, porzucenia przez nią dziecka lub niemożliwości sprawowania przez nią opieki z powodu jej niezdolności do samodzielnej egzystencji. Rozszerzono także zakres rozumienia pojęcia rodziny, na której członków przysługuje zasiłek opiekuńczy, a więc rodzica dziecka, ojczyma, macochę, o ile pozostają we wspólnym gospodarstwie z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

6. Nowelizacja ustawy o języku polskim oraz ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

W dniu 17 lipca 2015 roku została podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o języku polskim oraz ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zmianie podlega system urzędowego poświadczania znajomości języka polskiego jako języka obcego przez cudzoziemca lub obywatela polskiego na stałe zamieszkałego za granicą. W celu uzyskania tego poświadczenia należy zdać egzamin z języka polskiego, a znajomość polskiego może zostać potwierdzona, po nowelizacji, na poziomach biegłości językowej, zgodnie z międzynarodowymi standardami. Urzędowe poświadczenie stanowi certyfikat znajomości języka polskiego.

Ustawa przewiduje możliwość otrzymania certyfikatu (na wniosek) przez osoby, które kształciły się tj. mają ukończone studia w języku polskim albo uzyskały świadectwo dojrzałości w polskim systemie edukacyjnym, niekoniecznie w Polsce, bez konieczności zdawania egzaminu. Certyfikaty wydaje Państwowa Komisja do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego Obcego. W systemie poświadczania znajomości języka polskiego jako obcego przewidziano istnienie podmiotu działającego centralnie, odpowiedzialnego za jego prawidłowe działanie i koordynację działań dotyczących zachowywania standardów organizowania egzaminów, prawidłowego przebiegu egzaminu, określenia warunków zapewniających prawidłowy przebieg egzaminu.

Ustawa wejdzie w życie z dniem 12 listopada 2015 roku.

7. Ustawa o obowiązkach w zakresie informowania o zużyciu energii przez produkty wykorzystujące energię.

W dniu 17 lipca 2015 roku została także podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o obowiązkach w zakresie informowania o zużyciu energii przez produkty wykorzystujące energię oraz niektórych innych ustaw.

Nowelizacja ma na celu dostosowanie obowiązujących unormowań w zakresie systemu kontroli produktów wykorzystujących energię do przepisów EU. Rezultatem wdrożenia nowelizacji będzie prawidłowe funkcjonowanie systemu kontroli produktów wykorzystujących energię oraz systemu „Energy Star”. W konsekwencji wprowadzenia uchwalonych rozwiązań legislacyjnych powinna być przeprowadzana kontrola wszystkich grup produktów wykorzystujących energię, objętych aktami Komisji Europejskiej, powinien być także sprawowany nadzór w zakresie właściwego stosowania logo „Energy Star”.

Ustawa weszła w życie z dniem 14 sierpnia 2015 roku.

8. Ratyfikacja Konstytucji Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji.

W dniu 17 lipca 2015 roku została podpisana przez Prezydenta RP B. Komorowskiego ustawa z dnia 27 maja 2015 r. o ratyfikacji Konstytucji Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji, przyjętej w Genewie w dniu 19 października 1953 r.

Międzynarodowa Organizacja do Spraw Migracji (dalej: MOdSM) jest organizacją międzynarodową powstałą w 1951 roku, działającą na rzecz promowania zgodnej z prawem migracji. Organizacja podejmuje działania takie, jak, m.in.: promowanie współpracy międzynarodowej w zakresie migracji, pomoc humanitarna dla uchodźców i innych kategorii migrantów potrzebujących takiej pomocy, wspieranie dobrowolnych powrotów do krajów pochodzenia imigrantów przebywających nielegalnie czy promocja międzynarodowego prawa migracyjnego i wypracowywanie zaleceń dotyczących polityki migracyjnej. Organizacja zrzesza obecnie 157 państw.