Przekazanie zysku na kapitał zapasowy w spółce z o.o.

Przeczytaj także: Wypłata dywidendy - ostracyzm wspólnika

Kwota ta musi zostać pomniejszona o niepokryte straty, udziały własne oraz kwoty, które powinny zostać przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy i rezerwowy. Innymi słowy wypłata dywidendy może być dokonana, gdy zysk nie jest potrzebny na wyrównanie niepokrytych strat bilansowych spółki. Pomimo straty bilansowej wspólnicy mogą wypracowany zysk przeznaczyć na kapitał zapasowy.

Korzystnym sposobem wykorzystania wypracowanego zysku, gdy spółka posiada niepokrytą stratę z lat ubiegłych, może być przekazanie zysku na kapitał zapasowy, a następnie podwyższenie kapitału ze środków własnych spółki na podstawie art. 260 § 1 KSH, co jednak jest przedmiotem dyskusji w doktrynie. Według jednej z koncepcji samo posiadanie przez spółkę wystarczających funduszy na pokrycie straty nie implikuje obowiązku pokrycia takiej straty (Kidyba A. (red.), Kopaczyńska-Pieczniak K., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością., Oficyna 2010), a co za tym idzie wypracowany zysk może zostać przekazany na kapitał zapasowy, a następnie przeznaczony na jej dokapitalizowanie poprzez podwyższenie kapitału w trybie art. 260 KSH. Zgodnie z drugim poglądem wypracowany w spółce zysk w pierwszej kolejności powinien być przeznaczony na pokrycie straty, a dopiero później może zostać podzielony przez wspólników, w tym przekazany na kapitał zapasowy (Skawiańczyk K., Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Oficyna 2009, s. 288). Zwolennicy tej koncepcji twierdzą, iż w przypadku występowania niepokrytych strat, podwyższenie kapitału zakładowego może być dokonane jedynie poprzez wniesienie do spółki nowych wkładów. Takie ograniczenie nie znajduje jednak odzwierciedlenia w obowiązujących przepisach i pogląd ten należy uznać za odosobniony.

Pomimo istotnych rozbieżności w stanowiskach doktryny orzecznictwo jeszcze nie opowiedziało się za żadnym z powyższych rozwiązań. W mojej ocenie na aprobatę zasługuje pogląd pierwszy. Żaden z przepisów KSH nie wskazuje kolejności, w jakiej zysk może być dzielony. Jedynym ograniczeniem jest zakaz wypłaty dywidendy w przypadku występowania niepokrytej straty bilansowej. Ograniczenie przewidziane w art. 192 KSH pozostaje bez wpływu na możliwość dokonania podwyższenia kapitału zakładowego ze środków własnych spółki. Istotnym jest, że pomimo braku możliwości wypłaty dywidendy, podwyższenie kapitału ze środków własnych spółki będzie po stronie wspólników spółki stanowić wartość dodaną i co ciekawe w świetle prawa podatkowego będzie rodziło podobne skutki jak wypłata dywidendy. Taki podział zysku dodatkowo pozostanie neutralny w stosunku do wierzycieli spółki.