Puste faktury a pranie brudnych pieniędzy

Przeczytaj także: Fiskus uznał a nie udowodnił, że faktury za zakup paliwa są fikcyjne

Posługiwanie się dokumentami źródłowymi, które nie mają odzwierciedlenia w rzeczywistości, powoduje sytuację, w której podatnik otrzymuje nienależny zwrot różnicy podatku, co zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego stanowi przestępstwo prania brudnych pieniędzy - wprowadzania w obieg pieniędzy pochodzących z działalności nielegalnej.

W internecie można odnaleźć wiele ogłoszeń związanych ze “sprzedażą pustych faktur”. Te jednak aktualnie mają o wiele więcej wspólnego z prowokacją ze strony organów ścigania niż ofertą nielegalnej optymalizacji podatkowej.

Uchwała Sądu Najwyższego

Na krótko nim uwaga społeczeństwa zwróciła się ku na zimowym igrzyskom olimpijskim w Soczi oraz zdarzeniom na Ukrainie, dnia 18 grudnia 2013 r. Sąd Najwyższy - Izba Karna w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę (sygn. I KZP 19/13), która została wpisana do księgi zasad prawnych. Oznacza to, że wiąże ona inne składy Sądu Najwyższego w podobnych sprawach.

---

Treść uchwały Sądu Najwyższego

1. Przedmiotem czynności wykonawczej przestępstwa określonego w art. 299 § 1 k.k. są wymienione w tym przepisie „środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości” pochodzące bezpośrednio lub pośrednio z popełnienia czynu zabronionego;
2. Sprawcą przestępstwa określonego w art. 299 § 1 k.k. może być również sprawca czynu zabronionego, z którego popełnieniem związana jest korzyść stanowiąca przedmiot czynności wykonawczej.

---

Niewątpliwie uchwała ma charakter precedensowy, ponieważ do chwili obecnej brakowało jednoznacznego stanowiska, które odnosiłoby się do tego, jakie czynności można uznać za czyn prania brudnych pieniędzy. Tym bardziej, że przeniesiono odpowiedzialność podatnika także na grunt karny, zwiększając tym samym zakres prac prokuratorów.

---

Oszustwo

Art. 76 § 1 k.k.s Kto przez podanie danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym lub zatajenie rzeczywistego stanu rzeczy wprowadza w błąd właściwy organ narażając na nienależny zwrot podatkowej należności publicznoprawnej, w szczególności podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, podatku akcyzowym, zwrot nadpłaty lub jej zaliczenie na poczet zaległości podatkowej lub bieżących albo przyszłych zobowiązań podatkowych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

---

---

Pranie brudnych pieniędzy

Art. 299. § 1 k.k. Kto środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości, pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje, przekazuje lub wywozi za granicę, pomaga do przenoszenia ich własności lub posiadania albo podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

---

Uchwała Sądu Najwyższego wskazuje jednoznacznie, że przedmiotem prania brudnych pieniędzy mogą być wartości, które pochodzą zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio z bazowego czynu zabronionego. Czynem bazowym zaś będzie oszustwo na gruncie Kodeksu karnego skarbowego (art. 76).

Skutki uchwały w obrocie gospodarczym

Uchwała może mieć niebagatelne skutki, których nie można lekceważyć. Przede wszystkim Sąd Najwyższy rozszerzył zakres podmiotów, które mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności na gruncie kodeksu karnego. Zatem osoba czy podmiot, która uczestniczy choćby w stopniu drobnym - poprzez wystawienie fikcyjnej faktury - w procederze prania brudnych pieniędzy, może odpowiadać na równi jak odbiorca korzyści przestępstwa bazowego.