Zatrudnienie pracownicze członka zarządu

Przeczytaj także: Członek zarządu może być pracownikiem spółki

Członek zarządu, jako członek organu spółki kapitałowej, związany jest ze spółką przede wszystkim stosunkiem organizacyjnym, powstałym na skutek aktu powołania w drodze uchwały wspólników spółki z o.o., chyba że umowa spółki stanowi inaczej (art. 201 § 4 k.s.h.), zaś w przypadku spółki akcyjnej – w drodze uchwały rady nadzorczej (art. 368 § 4 k.s.h.). W związku z uczestnictwem w posiedzeniach zarządu spółki, może być przyznane drogą odpowiedniej uchwały wspólników spółki z o.o. lub rady nadzorczej spółki akcyjnej członkowi zarządu wynagrodzenie. Najczęściej jednak między członkiem zarządu i spółką nawiązywany jest albo stosunek pracy, albo inny stosunek cywilnoprawny (na podstawie tzw. kontraktu menadżerskiego czy innej umowy cywilnoprawnej, niebędącej umową o pracę takiej jak np. umowy zlecenia czy czasami – umowy o dzieło).

Przy zawarciu umowy o pracę lub tzw. kontraktu menadżerskiego z członkiem zarządu spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik wybrany w drodze uchwały wspólników (w sp. z o.o. – art. 210 § 1 k.s.h., przy czym w przypadku gdy dana osoba jest jedynym wspólnikiem i zarazem jedynym członkiem zarządu sp. z o.o. – czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego), a w spółce akcyjnej – w drodze uchwały walnego zgromadzenia (art. 379 § 1 k.s.h.).

Zawarta między spółką a członkiem zarządu umowa o pracę podlega jak każda inna umowa o pracę reżimowi kodeksu pracy, z czym wiążą się pewne ryzyka, zarówno po stronie spółki, jak i członka zarządu. Między innymi też ze względu na „sztywny” charakter stosunku pracy, nie zawsze nadaje się on dla ukształtowania relacji między spółką a członkiem jej zarządu (w szczególności w przypadku prezesów zarządu może okazać się on w niektórych wypadkach mało efektywny). Dlatego też często zamiast nawiązywania stosunku pracy, między spółką a członkiem jej zarządu dochodzi do zawarcia tzw. kontraktu menadżerskiego, dzięki któremu strony bardziej elastycznie ukształtować mogą kwestie dotyczące dyspozycyjności członka zarządu czy też przerw w jego pracy.

Wynagrodzenie członka zarządu w przypadku sp. z o.o. ustalane jest w treści umowy, zaś w przypadku spółki akcyjnej – to rada nadzorcza ustala wynagrodzenie członków zarządu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub innej umowy, chyba że statut stanowi inaczej (art. 378 § 1 k.s.h.).

Pamiętać należy, że odwołanie członka zarządu nie skutkuje automatycznie wypowiedzeniem umowy o pracę lub kontraktu menadżerskiego (jak też i na odwrót – wypowiedzenie umowy nie skutkuje co do zasady odwołaniem z funkcji członka zarządu). Najczęściej w praktyce, by osiągnąć taki efekt, w umowach z członkami zarządu zamieszcza się odpowiednie klauzule, umożliwiające spółce automatycznie rozwiązanie umowy o pracę czy też np. kontraktu menadżerskiego. Jednak gdy takiej klauzuli brak, umowa wiąże obie strony, niezależnie od zaprzestania pełnienia przez (byłego) członka zarządu swojej funkcji.