Protokół elektroniczny: będą zmiany?

Przeczytaj także: E-protokoły i prawo do wizerunku

Poselski projekt zmian w Kodeksie postępowania cywilnego zakłada możliwość udostępniania za pośrednictwem systemu teleinformatycznego dokumentów zawierających informacje o sprawie, w tym treść protokołów i pism. Strony postępowania przed sądem uzyskają prawo do otrzymania z akt sprawy nie tylko zapisu dźwięku, ale także zapisu obrazu i dźwięku. Zapis dźwięku bywa bowiem trudny do ustalenia, ponieważ trzeba za każdym razem identyfikować osobę, która wypowiada dane słowa. Nie będzie możliwe wydanie zapisu z przebiegu posiedzenia, które odbyło się za zamkniętymi drzwiami.

Protokół skrócony

Projekt przewiduje wprowadzenie tzw. protokołu skróconego, który będzie mógł zawierać wnioski i twierdzenia stron, wyniki postępowania dowodowego oraz inne okoliczności istotne dla przebiegu posiedzenia. Zamiast podania wniosków i twierdzeń będzie można w tym protokole powołać się na pisma przygotowawcze Protokół skrócony ma obejmować taką samą treść, jak tradycyjny protokół pisemny, co skróci czas analizy w porównaniu z zapisem elektronicznym.

Zmiany w transkrypcji

Projekt przewiduje, że decyzję w sprawie transkrypcji protokołu za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk będzie podejmował sam przewodniczący (nie prezes sądu, jak jest obecnie), bowiem to on zna najlepiej akta sprawy, którą prowadzi.Transkrypcja będzie mogła obejmować także całość protokołu.

Elektroniczne uzasadnienie

Projekt przewiduje możliwość sporządzenia elektronicznego uzasadnienia (w postaci zapisu elektronicznego). Wygłoszenie uzasadnienia nie będzie obowiązkowe i będzie dopuszczalne tylko wtedy, gdy przebieg posiedzenia będzie utrwalony za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk.

Elektroniczne uzasadnienie będzie wygłaszane bezpośrednio po odczytaniu sentencji wyroku i nie będzie wymagało podpisu przez członków składu sędziowskiego. Jeżeli strona zażąda doręczenia uzasadnienia, będzie jej doręczany odpis wyroku wraz z jego transkrypcją. Od tego doręczenia będzie biegł termin do wniesienia środka zaskarżenia. Taka sama procedura będzie obowiązywała w postępowaniu apelacyjnym.

Obecnie obowiązuje zasada, że sąd drugiej instancji uzasadnia wyrok z urzędu. Wyjątek obejmuje wyrok oddalający apelację, który podlega uzasadnieniu na żądanie strony. Projekt rozszerza ten wyjątek także na wyrok zmieniającego wyrok zaskarżony, co spowoduje, że będzie podlegał uzasadnieniu tylko na wniosek strony. Chodzi o to, że często sąd odwoławczy zmienia wyrok w małym stopniu, co sprawia, że sporządzanie jego uzasadnienia jest zbędne.

Sąd drugiej instancji będzie mógł sporządzić uproszczone uzasadnienie wyroku w szerszym niż na chwilę obecną – będzie to możliwe w sytuacji, gdy sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń.